پرویز رجبی
(1318 - 1390 هـ.خ)
تاریخدان، مترجم و نویسنده و منتقد اجتماعی
مشخصات:
نام واقعی:
پرویز رجبی
تاریخ تولد:
1318/02/27 خورشیدی
تاریخ درگذشت:
1390/11/21 خورشیدی (72 سالگی)
محل تولد:
قوچان
جنسیت:
مرد
ژانر:
ناریخ و ادبیات فارسی
زندگینامه
دکتر پرویز رجبی کودکی را در زادگاه پدرش در روستای آقکند، بین میانه و زنجان سپری کرد و در همان جا به مدرسهٔ ابتدایی رفت.
چون پدرش از فعالان فرقه دمکرات بود بعد از سقوط حکومت پیشهوری پدرش به شوروی گریخت و او همراه مادر به قوچان رفت و در حالی تحصیل در کلاس اول ابتدایی را ادامه داد که فارسی کمی میدانست و در مدرسهٔ قبلیاش تنها زبان ترکی آذربایجانی را تدریس کردهبودند. در مشهد دیپلم گرفت و به استخدام ادارهٔ فرهنگ قوچان (آموزش و پرورش کنونی درآمد و آموزگاری را پیشه کرد. در سال ۱۳۳۸ به تهران آمد و در بانک صادرات استخدام شد و تا ۱۳۴۲ در آن بانک کار میکرد.
در سال ۱۳۴۲ با کمک قاضی خیرخواهی در دادگستری قوچان برای ادامهٔ تحصیل به آلمان رفت. در سال ۱۳۴۹ وقتی از آلمان بازگشت دارای دو دختر به نامهای کتایون و بیتا بود و از دانشگاه گوتینگن آلمان دکترا گرفته بود. در بازگشت نخست به استخدام دانشگاه اصفهان درآمد و بعد توسط ساواک اخراج شد. پس از اخراج از وزارت علوم و آموزش عالی در سال ۱۳۵۳ سرانجام مرکز تحقیقات ایرانشناسی را تأسیس کرد. بعد از انقلاب این مرکز تعطیل شد و اجازهٔ ورود به دانشگاه را نیز به وی ندادند. تأسیس مهد کودک و رانندگی یکی از سرویسهای این مهد کودک به مدت ده سال تنها شغلی بود که داشت.
در ۱۳۶۷ مجدداً به آلمان رفتند و به مدت ۶ سال به تحقیق و تدریس در دانشگاههای دانشگاه ماربورگ و گوتینگن مشغول بود. در ۱۳۶۹ دیوان عدالت اداری رای به محکومیت دانشگاه در اخراج وی داد اما این رای توسط دانشگاه نادیده گرفت شد. سرانجام در ۱۳۷۳ به ایران بازگشت و ریاست بخش ایرانشناسی دایرهالعمارف بزرگ اسلامی را به عهده گرفت.
از آثار تالیفی او در زمینه تاریخ و ایرانشناسی میتوان به مجموعههای تاریخی زیر اشاره کرد:
هزارههای گمشده
سدههای گمشده
جشنهای ایرانی
تاریخ خط میخی فارسی باستان
او همچنین دهها جلد کتاب درباره تاریخ ایران و ایرانشناسی را به زبان فارسی ترجمه کردهاست.
در سال ۱۳۷۹ براثر سکته مغزی و فلج شدن نیمی از بدن خانهنشین شد اما به کار تحقیق و ترجمه ادامه داد. پرویز رجبی در پاییز و زمستان ۱۳۸۹ یک دوره سخت بیماری و شیمیدرمانی را تحمل کرد و سرانجام، ساعت ۲۲:۱۵ دقیقه روز ۲۱ بهن ماه ۹۰ در خانهٔ خواهر کوچکترش که پس از مرخصی از بیمارستان برای مراقبت به آنجا منتقل شده بود درگذشت.
بیشتر
آخرین دیدگاهها
رفتار کوروش بزرگ با شاهان مغلوب
کوروش بزرگ با سه تن از پادشاهان مغلوبِ امپراتوریهای بزرگ جهان آن زمان، چگونه رفتار کرد؟
" از الواح برجای مانده به خط میخی که بیدرنگ، از صبح روز بعد از فتح بابل به نام کوروش تاریخ خوردهاند، چنین بر میآید که تغییر حکومت بدون دردسر انجام پذیرفته است. اسناد بابلی گواه ادامه بیدردسر زندگی روزمره در پایتخت تسخیر شده هستند. اینک فرمانروایی بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی از پامیر تا دریای مدیترانه و از تاشکند تا اورشلیم میرسید.
کوروش سه امپراتوری را ساقط کرده بود، ماد، لیدی، بابل. آیندگان فراموش نکردند که کوروش هیچ کدام از سه فرمانروا، نه آستیاگ، نه کرزوس و نه نبونید را نکشت، بلکه به تبعید آنان بسنده کرد و حتی برای آنها زندگی شاهانهای فراهم آورد. این رفتار در جهان باستان بیسابقه بود و تا زمان کوروش اتفاق نیفتاده بود ".
داریوش و ایرانیان، نوشته والتر هینتس، ترجمه پرویز رجبی