محمدجعفر محجوب

(1303 - 1374 هـ.خ)

او پس از پایان تحصیلات دبیرستانی به‌عنوان تندنویس در مجلس شورای ملی استخدام شد. محمدجعفر محجوب، لیسانس در رشته علوم سیاسی را در سال ۱۳۲۶ از دانشکده حقوق، و لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی را در سال ۱۳۳۳ از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران دریافت کرد. محمدجعفر محجوب درسال ۱۳۴۲ موفق به اخذ درجه دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران شد. عنوان رساله‌ی دکتری او «سبک خراسانی در شعر فارسی» بود. از سال ۱۳۳۶ به بعد سمت‌های مدرس، دانشیار و استاد زبان و ادب فارسی را در دانشگاه تربیت معلم ودانشگاه تهران به عهده داشت. در سال‌های ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ به عنوان استاد میهمان در دانشگاه آکسفورد انگلستان، و در سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ در دانشگاه استراسبورگ در فرانسه به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخت. از سال ۱۳۵۳ مدتی سمت رایزن فرهنگی ایران درپاکستان را داشت. محمدجعفر محجوب مدت ۲۳ سال عضو انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی(وابسته به یونسکو) بود. از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹ مدتی سرپرستی فرهنگستان زبان و فرهنگستان ادب و هنر ایران را به عهده گرفت. از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ مجدداً به تدریس در دانشگاه استراسبورگ پرداخت. از سال ۱۳۷۰ تا هنگام درگذشت در دانشگاه برکلی در کالیفرنیا، ادبیات فارسی تدریس می‌کرد محمدجعفر محجوب نوشتن در مطبوعات را از سال ۱۳۲۷ آغاز کرد و با نشریاتی چون سخن، یغما، راهنمای کتاب و هنر و مردم همکاری داشت. در این نشریه‌ها مقالات متعددی از او در زمینه‌ی ادب پارسی، فرهنگ عامه و پژوهش در داستان‌های ایرانی انتشار یافته است. بیان گرم و شیرین و شیوه تفسیری جذاب او نقشی مهم در آشنا ساختن علاقه‌مندان به ادب فارسی داشته است. دکتر محجوب در زمان زندگی پربارش برخی از متون کهن را تصحیح کرده و تالیفات با ارزشی مانند: برگزیده غزلیات شمس تبریزی، دیوان قا آنی شیرازی، دیوان سروش اصفهانی، ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی، کلیات ایرج میرزا، متن کامل امیر ارسلان، سبک خراسانی در شعر فارسی، فرهنگ لغات و اصطلاحات عامیانه ( با همکاری محمد علی جمال زاده ) و و تصحیح کلیات عبید زاکانی را به انجام رساند. برخی از مقالات وی درباره فرهنگ‌عامیانه در کتابی حجیم و دوجلدی از سوی نشر چشمه به بازار کتاب عرضه شد. آخرین اثر استاد محجوب کتاب آفرین فردوسی بود که در سال ۱۳۷۱ در تهران منتشر شد دکتر محمدجعفر محجوب در ۲۷ بهمن ۱۳۷۴ در ۷۱ سالگی در کالیفرنیا درگذشت.