فرهنگ جامع شاهنامه

از پیشگفتار کتاب:
بنده با عدم بضاعت علمی مدتها در اندیشه بودم که فرهنگی از لغات و شخصیتهای شاهنامه با سبکی به غیر از فرهنگهای گذشته تدوین شود. البته در این زمینه کارهای زیادی انجام شده، و شاید بهترین فرهنگ لغات شاهنامه متعلق به مرحوم ولف باشد که جا دارد هر چه بیشتر از او تجلیل به عمل آید.
همچنین لغات شاهنامه را تعداد زیادی از اساتید این فن در دوره های مختلف و به سبکهای گوناگون معنی کرده اند. ولی کتاب حاضر شاید از بعضی جهات با سایرین تفاوت دارد این کتاب از لغت آبان شروع و به یونان ختم می شود و برای هر کلمه معانی مختلفی به کار رفته است و کوشش شده جهت هر کلمه تا حد امکان تمام شواهد و مصادیق شعری آن از شاهنامه اخذ و عیناً اشعار آن زیر لغت مربوطه آمده است. مثلاً به عنوان نمونه کلمه آبشخور قسمتی از رودخانه یا نهر که از آن قسمت آب بردارند و با حیوانات در آن بخش آب خورند.
معانی دیگر: منزل، موطن، مقام، قلمرو
گیانیست آبشخور چارپای
فرود آمدن را نیابی تو جای
همان از دل پاک و پاکیزه کیش
به آبشخور آری همی گرگ و میش
به توران زمین زادی از مادرت
همانجا بد آرام و آبشخورت
بدو گفت رستم تو را کهترم
به شهر تو کرد ایزد آبشخورم
جهاندار محمود شاه بزرگ
به آبشخور آرد همی میش و گرگ
به بهرام داد آن زمان دخترش
بدان تا به چین باشد آبشخورش
از این پس نه آشوب خیزد نه جنگ
به آبشخور آید گوزن و پلنگ
سعی شده است لغات مربوط به شهرها و کشورها با تفصیل بیشتری شرح داده شود، و همین طور شخصیت ها و اعلام مشروحاً آمده است که از نظر خواننده نیاز به منابع و مآخذ دیگری نباشد.
مثلاً در مورد کشور ایران وضع طبیعی و اجتماعی و غیره آمده و چون ایران کشور فردوسی و مورد علاقه شاعر بزرگ است و به تفصیل بیشتری نیاز داشت به طور مشروح مورد بحث قرار گرفته، و به ویژه چون در منابع دیگر کمتر به زبان شناسی و ریشه زبان فعلی توجه شده این موضوع با شرح و بسط بیشتری آمده است.
همچنین سلسله های پادشاهی قبل و بعد از اسلام، وضع اجتماعی ایران در زمان مربوطه و فهرست نام پادشاهان مدت سلطنت و غیره شرح داده شده که رویهم رفته اطلاعاتی از هر نظر به خواننده بدهد. در مورد سایر کشورها و سرزمینها و لغات علمی کوشش بر این است که حتی الامکان از جهات گوناگون مورد بحث قرار گیرد...