خاندان نوبختی

خاندان نوبختی یکی از خاندان های مشهور ایرانی هستند که از نیمه سده دوم تا اوائل سده پنجم هجری می زیسته اند و برخی از آنان منجم، ادیب، متکلم و دبیر بوده اند. اغلب آنها به استثنای یکی دو نفر شیعه بوده اند. نیای این خاندان نوبخت منجم منصور، خلیفه عباسی بوده است.

حسین بن روح از خاندان ایرانی نژاد، به نام «آل نوبخت» سرچشمه گرفته است. نوبخت جد اعلای این خاندان به شمار می آید که در عهد منصور خلیفه دوم عباسی (158 ـ 136 ق.) از دین زردتشت پیروی می کرد. سپس با قبول اسلام به دربار خلفای عباسی راه یافت و در راه نشر علوم و تمدن اسلامی خدمات چشمگیری از خود نشان داد. او در علم نجوم سرآمد ستاره شناسان عصر خود بود. فرزندان و نوادگان نوبخت در عصرهای مختلف به ترتیب از مترجمان چیره دستِ زبان فارسی به عربی و از ستاره شناسان، راویان، متکلمان، فیلسوفان، فقیهان و شعرای سرشناس بوده اند و حتی برخی از آنان به مسؤولیتهای مهم حکومتی نیز دست یافته اند.

گرچه خود نوبخت پس از مسلمان شدن در مذهب خلفای بغداد، سنی به سر برد اما بعداً همه نوبختیان به مذهب شیعه گرویدند و جزو شیفتگان اهل بیت(علیهم السلام) شدند که در اینجا به اسامی بعضی از آنها اشاره می شود:

1. ابوسهل بن نوبخت، ستاره شناس.
2. ابوسهل فضل بن نوبخت، فیلسوف و متکلم.
3. ابواسحاق بن اسحاق بن ابی سهل، متکلم و صاحب کتاب «الیاقوت».
4. ابوسهل اسماعیل بن علی، از اصحاب امام هادی و امام عسکری(علیهما السلام) .
5. ابومحمد حسن بن موسی نوبختی، رجال شناس وصاحب کتاب «فرق الشیعه».
6. حسن بن سهل نوبختی، منجم مشهور.
7. ابو عبدالله احمد بن عبدالله نوبختی، شاعر.
8. ابو حسین علی بن عباس نوبختی، شاعر.
و...