سقوط امپراطوری انگلیس و دولت دکتر مصدق

بخشی از متن کتاب:
ایران هرگز رسما جزء امپراطوری انگلیس نبوده است. صاحب منصبان وزارت مستعمرات بریتانیا هیچ وقت به این سرزمین پا نگذاشتند ولی در نیروهای مسلح و واحدهای اعزامی ارتش هند که نه تنها در طول جنگهای اول و دوم جهانی، بلکه تا مدتهای مدید در زمان صلح قوبا، از منافع انگلیس در ایران حراست کردند عوامل حکومت انگلیسی هند حضور داشتند. در طول ربع اول قرن بیستم و دهه بعد از سال ۱۹۴۲، تصمیم این که چه کسی بر این مملکت حکومت کند با سربازان و دیپلماتهای انگلیسی بود. در واقع ایران در مقام مقایسه مزیت استعمار مستقیم را بر استعمار غیر مستقیم به ثبوت رساند. در استعمار مستقیم، یک فرمانروا - با دبدبه و کبکبه اش و شورای اجرائیه اش تکلیف استعمارگر و استعمار زده را روشن میکند که حد وحدود روابط خود را بشناسند و بدانند که قدرت در کجا مستقر است. مردم ایران که بر حسب ظاهر مستقل ولی در قسمت اعظم دوران بین ۱۹۰۷ تا ۱۹۵۱ در معنا وابسته انگلیس بودند (در تشخیص مرکز قدرت) چنان اعتماد و اطمینانی نداشتند...