مولیر

(1622 - 1673 م)

ژان باپتیست پوکلن (زادهٔ ۱۵ ژانویه ۱۶۲۲-درگذشتهٔ ۱۷ فوریه ۱۶۷۳) که با نام مولیر شناخته می‌شود را همراه با کورنی و ژان راسین یکی از ۳ درام‌نویس برتر قرن هفدهم فرانسه و بزرگترین کمدی نویس تاتر اروپا و هنرپیشه ی تئاتر می‌دانند. پدرش از کارگران بخش طراحی داخلی قصرهای لودویک ۱۴ پادشاه فرانسه بود. مولیر پس از طی مقدمات علوم به قصد فراگیری حقوق به دانشگاه رفت اما عشق او به نویسندگی و نمایش مانعی برای فراگیری حقوق شد. پس از انصراف از تحصیل در رشتهٔ وکالت با خانواده «بژارت» آشنا شده و با همکاری آنها در شهر پاریس تماشاخانهٔ «L’ Illustre Theatre» را تاسیس می‌کند. و در سال ۱۶۵۸ در پاریس به نوشتن نمایشنامه روی می‌آورد. مولیرآثارش را خود به روی صحنه می‌آورد. امااولین اقدام او با شکست مواجه می‌شود در نتیجه تصمیم می‌گیرد یک گروه سیار تشکیل داده و در شهرستانها فعالیت کند. پس از سالها زندگی سیار سرانجام به پاریس باز می‌گردد. در سال ۱۶۵۹ با اثر متکلفین خنده دار (Precieuses ridicules) افراط متکلفین را مسخره می‌کند و به این ترتیب کمدی اخلاقی را پایه گذاری می‌کند که قصد دارد خطاهای معاصرانش را افشا کند و نمایشنامهٔ مکتب زنان مولیر تاییدی است بر این جهت گیری. در نمایشنامه‌هایش به طور بی رحمانه‌ای جامعه فئودال آن دوران و اخلاق آنان را به تمسخر می‌گرفت. فعالیت دیگر مولیر در زمینه کمدی سیاسی بود و در انها مشکلات اجتماع را مطرح می‌کند: تارتوف, دون ژوان. مردم گریز دشمنان مولیراو رابا دستاویز قرار دادن دفاع از مذهب مورد انتقاد قرار می‌دهند و نتیجه آن می‌شود که تارتوف و دون ژوان ممنوع می‌شود. مولیر مایوس و بیمار و نا موفق در زندگی زناشویی پس از انتقاداتی که وارد می‌شود به موضوعات سطحی روی می‌آورد. مثل: نیرنگ‌های اسکاپن او بین سالهای ۱۶۲۲ تا ۱۶۷۳ در پاریس زندگی کرد. مولیر در سال ۱۶۷۳ بطورغم انگیزی بر اثر بیماری صعب العلاج سل، در حالیکه خود نقش «ارگان» در نمابش مریض خیالی را بر عهده داشت، در حین اجرا بیهوش می‌شود و اندکی پس از آنکه به خانه رسانده می‌شود، بر اثر بیماری و در سن ۵۱ سالگی درمی گذرد. کلیسا از خاکسپاری او در گورستان رسمی شهرجلوگیری نمود و حین خاکسپاریش به صدادرآوردن ناقوس کلیساها و زمزمه دعاهای حاضرین ممنوع گردید. او را در قبرستان «سنت ژوزف» که متعلق به نوزادان بود دفن کردند. در سال ۱۷۹۲ باقی مانده خاکش به موزه تاریخی فرانسه آورده شد و در سال ۱۸۱۷ در پاریس به گورستان پر لاشز منتقل شده و درکنار جان دلا فونتینه دفن شد. آناتول فرانس در بارهٔ او می‌نویسد: مولیر یک لحظه کوتاه از وجدان آگاه بشریت بود که ۳۵۰سال پیش همچون جرقه‌ای در جو تاریک فرهنگی اروپا درخشید.