سید محمد رضا جلالی نائینی

(1295 - 1389 هـ.خ)

انقلاب که به پیروزی رسید در شصت و سه سالگی پس از آن که دو بار سیاست را تا آخرین پله‌ها طی کرده بود برای همیشه از این رشته رو گرداند و به کاری پرداخت که در گذشته نیز تمایل و تحقیقات خود را در آن زمنیه نشان داده بود. علاقه به پیشینه ایرانیان که در سفرهای متعدد وی به هند منجر به تخصص در هندشناسی شده بود. از جمله آثار به‌یادماندنی این دوره متن فارسی اوپانیشادها به تصحیح وی و دکتر تارا چند فیلسوف، مورخ و دولتمرد برجسته هندی است. همچنین تصحیح و انتشار نسخه‌ای از دیوان حافظ از جمله اقدامات وی است. سال‌ها بر سر فرهنگ سانسکریت به فارسی زمان گذاشت. ترجمهٔ سرودهای ریگ ودا که قدیمی‌ترین سند زنده قوم آریایی هند است با نام وی تاکنون چندین چاپ شده‌است. ده‌ها تحقیق وی سرانجام توسط هندیان قدر دیده شد و دانشگاه بنارس به وی درجهٔ دکترا اعطا کرد و او را به عضویت مجمع علمی این دانشگاه برگزید.