محمد داراشکوه

(1615 - 1659 م)

شاه‌جهان در رمضان ۱۰۶۸ ه. ق (۱۶۵۸م) بیمار شد و میان فرزندانش رقابتی خونین برای تصاحب تاج و تخت درگرفت. داراشکوه پسر بزرگتر به‌طور طبیعی جانشین او شناخته می‌شد؛ اما برادر دوم، شاه‌شجاع در بنگال اعلام جانشینی پدر کرد. سپاهیان شاه‌جهان و داراشکوه به نبرد با شاه‌شجاع پرداختند و او ناگزیر به عقب‌نشینی شد. بلافاصله جوان‌ترین پسر، مرادبخش با قول نهانی حمایت از اورنگ‌زیب که پسر سوم بود، در گجرات اعلام پادشاهی کرد. اورنگ‌زیب به ظاهر در حمایت از مرادبخش از اورنگ‌آباد به سمت شمال تاخت. شاه‌جهان رسماً اعلام کرد که داراشکوه جانشین اوست و تاج و تخت را به او سپرده است؛ اما اورنگ زیب اعلام کرد که داراشکوه حکومت را غصب کرده است و به‌سوی پایتخت تاخت. حاکم راجپوت برای جلوگیری از پیش‌روی اورنگ‌زیب و مرادبخش به نبرد با آنان پرداخت. اورنگ زیب او را شکست داده و تمرکز خود را بر سپاه داراشکوه افزایش داد. پس از آن با مجموعه‌ای از جنگ‌های خونین، سپاه داراشکوه را درهم کوبید. او از ترس جان به دهلی گریخت و شاه‌جهان را در آگره پشت سر گذاشت. پادشاه پیر در قلعه آگره به محاصره قوای پسرش اورنگ‌زیب درآمد. اورنگ زیب از ملاقات با پدر سر باز زد و اعلام کرد برادرش داراشکوه از دین خارج شده است. سپس با وعده اهدای هدایای ارزشمند، هم‌پیمان خود مرادبخش را فراخواند؛ اما او را گرفته و به زندان افکند و خود به دهلی رانده به سلطنت نشست. اورنگ‌زیب پس از سه سال زندانی کردن مرادبخش او را کشت. او نبردهای سنگینی با داراشکوه کرد که عاقبت با خیانت یکی از سران سپاه داراشکوه، توانست او را اسیر کند و پس از چند هفته زندان و تحقیر، از آنجایی که هنوز او را رقیبی برای خود می‌دید و با اصرار روشن آرا که از بازگشت احتمالی او از قدرت می ترسید اعلام کرد که مرتد است و به دستور شاهنشاهی عده‌ای از متعصبین شبانه او را کشتند و سرش را به نزد اورنگ زیب و روشن آرا آوردند. آنها بعد سر را در جعبه ای به پدرشان شاه جهان فرستادند،که پس از دیدن این صحنه بیهوش به زمین‌افتاد. همچنین اورنگ‌زیب به شاه‌شجاع در ابتدا فرمانروایی بنگال را پیشنهاد کرد؛ اما از آنجایی که شاه‌شجاع می‌دانست وعده برادرش توخالی است به نبرد با او ادامه داد؛ اما شکست خورد و به برمه گریخت تا از آنجا به مکه و سپس به ایران برود اما به دست فرمانروای آنجا کشته شد؛ و شاه‌جهان نیز در سال ۱۰۷۶ ه. ق / ۱۶۶۶م در حبس درگذشت. [منبع: ویکی پدیای فارسی]