کارنامه اردشیر بابکان

مشتمل بر: متن پهلوی، لغت‌نامه، ترجمه فارسی مقایسه با شاهنامه و حواشی و تعلیقات

«کارنامه اردشیر بابکان» یکی از متون مهم و کهن زبان پهلوی است که داستان زندگی و پادشاهی اردشیر بابکان، بنیان‌گذار سلسله ساسانی (قرن سوم میلادی)، را روایت می‌کند. این متن آمیزه‌ای از تاریخ و اسطوره است و در قالبی حماسی و اخلاقی نوشته شده است. نویسنده آن ناشناخته است، اما به‌احتمال زیاد در اواخر دوره ساسانی یا اوایل دوران اسلامی نوشته شده.
داستان با تولد اردشیر و نسب او از خاندان شاهان اشکانی و ارتباطش با روحانیان زرتشتی آغاز می‌شود. سپس ماجرای شورش او علیه اردوان پنجم، آخرین پادشاه اشکانی، و پیروزی‌اش در نبرد معروفی که به تاسیس دولت ساسانی انجامید، شرح داده می‌شود. بخش‌هایی از متن به دیدار اردشیر با «دانا» یا «خردمند» اختصاص دارد که در آن درباره عدالت، حکومت، سرنوشت، دین، و رابطه میان شاه و موبدان گفت‌وگو می‌شود.
این اثر نه‌تنها گزارشی از بنیاد شاهنشاهی ساسانی است، بلکه نوعی منشور سیاسی و اخلاقی نیز به شمار می‌رود که در آن ویژگی‌های پادشاه آرمانی از دید ایرانیان باستان بیان شده است. متن در قرون بعدی به فارسی میانه، پارسی نو، عربی و حتی به صورت خلاصه در شاهنامه فردوسی بازتاب یافته است.