اوراق ایرانی: خاطرات سفر کلود انه در آغاز مشروطیت

کلود انه نام مستعار «ژان شوپفر» جهانگرد، نویسنده و روزنامه نگار فرانسوی در نیمه اول قرن بیستم است که در اصل از مردم سوئیس بود اما چون شهر پاریس را برای اقامت و کار اختیار کرده بود به ملیت فرانسوی درآمد.
از رویدادهای برجسته زندگی حرفه ای وی یکی این است که در جریان جنگ جهانی اول از سوی دو روزنامه اخیر به عنوان گزارشگر وقایع جنگ به شهر پتروگراد (لنینگراد فعلی) اعزام گردید و از ماه مارس ۱۹۱۷ تا ژوئن ۱۹۱۸ در این شهر که یکی از نخستین خاستگاههای انقلاب روسیه است بسر برد و شاهد و ناظر نخستین رویدادهای این انقلاب بزرگ تاریخی بود و مشاهدات خود را به نگارش درآورد و هنگام بازگشت از این سفر در چهار مجلد به چاپ رسانید. ضمنا چون درباره روحیات و سنن نژاد اسلاو به شناختی عمیق دست یافته بود، توانست در این اثر خود اوصاف و تصاویری دقیق و موشکافانه از ویژگیهای این قوم رسم کند. ویژگی دیگر او که در اینجا بیشتر محل توجه ماست این است که در نخستین دهه قرن بیستم و مقارن انقلاب مشروطیت سه بار از راه روسیه به ایران سفر کرده و از یک سو تا بخارا و سمرقند و از سوی دیگر تا اعماق کوهستانهای بختیاری را زیر پا گذاشته است. در نتیجه زیستن به شیوه ایرانی و نشست و برخاست با ایرانیان آن روزگار، در محدوده زمان و مکان این سفر و اقامت، در حد توانایی و بینش خود با روحیات و خصوصیات زندگی آنان آشنایی یافته و دیده ها و شنیده های خود را در دو کتاب و یک رساله کوچک به رشته تحریر کشیده است. یکی از آن دو کتاب، همین اوراق ایرانی است که گزارشی از دومین و سومین سفر وی به ایران است که در سالهای ۱۹۰۹ و ۱۹۱۰ میلادی صورت گرفته است. مسیر وی در تابستان ۱۹۰۹/م باکو، لنکران، انزلی، رشت، قزوین، تهران، دماوند، مازندران (مشهدسر)، کراسنوودسک، عشق آباد، قوچان، مرو، بخارا و سمرقند و در بهار سال ۱۹۱۰، انزلی، قزوین، همدان، سلطان آباد، قم، کاشان، اصفهان و بختیاری بوده است.

فهرست:
فصل اول- تصاویری از زندگی ایرانیان
فصل دوم- روحیات ایرانی‌ها
فصل سوم- شکار هیجان انگیز آثار عتیقه
فص چهارم- جاده‌ی مازندران
فصل پنجم- از مشهد تا عشق آباد
فصل ششم- زائر مشهد
فصل هفتم- ماوراء خزر و تاکستان
فصل هشتم- از تهران به اصفهان
فصل نهم- سفر به بختیاری
فصل دهم- از سلطان آباد به همدان