کامیاب خلیلی

(1314 هـ.خ)

دکتر کامیاب خلیلی(دکترای داروسازی)، کسی است که پیش از انقلاب، به خاطر به نمایش در آوردن نمایشنامه‌اش در تلویزیون با نام«خورشاه»، ممنوع‌القلم شد. او در سال ۱۳۳۵ رهسپار اتریش شد تا پزشکی بخواند. در اتریش سازمان دانشجویان اتریش را تاسیس کرد و پس از آن عضو موسس کنفدراسیون دانشجویان ایران شد. پزشکی را ادامه نداد و کنجکاوی در مسائل سیاسی او را به ایران کشاند. درست در زمانی که تهران تظاهرات شده بود و دکتر امینی نخست وزیر. به ایران بر می‌گردد؛ اما او را ممنوع‌الخروج می‌کنند(۱۳۴۰). بالاجبار در ایران می‌ماند و در رشته داروسازی که مورد علاقه‌اش نبود، شرکت می‌کند و مدرک دکترایش را می‌گیرد؛ اما در قطب مقابل سیاست و علم پزشکی، او به هنر علاقه‌مند بود. در سال ۱۳۴۶ در کنکور هنر شرکت می‌کند و نفر اول کنکور می‌شود. ۲ سال می‌خواند و سپس رهسپار فرانسه می‌شود تا باکتریولوژی بخواند. دکتر کامیاب خلیلی، فرزند سوم از عباس خلیلی، روزنامه‌نگار جنجالی عصر مصدق و خواهر سیمین بهبهانی، می‌گوید که در این زمان دو کس بر او تاثیر می‌گذارند و باعث می‌شوند که او دست از فعالیت‌های سیاسی که گویی در خانواده او به امری موروثی تبدیل شده بود، دست بکشد. اول مطالعه زندگی دهخدا، دوم سخنان اپیکور فیلسوف یونانی که می‌گوید: خردمندان وارد سیاست نمی‌شوند. او پس از ماجراجویی در رشته‌ها و حوزه‌های مختلف، شروع به مطالعات و تحقیق‌های ادبی می‌کند که گویی این نیز در این خانواده، امری موروثی بوده است. تالیفاتی در طول تمام آن سال‌های دور و این سال‌های نزدیک، انجام داد که به هیچکدام از حوزه‌هایی که تا پیش از آن تجربه کرده بود، ربط مستقیمی نداشت. او که از همان زمانی که در ایران بود، به زبان‌های یونانی، فرانسه و آلمانی، تسلط داشت، بیش از پیش با تکیه بر منابع غربی و فارسی، اطلاعات خود را در زبان ایرانی باستان و فارسی کلاسیک، غنی کرد. این همه باعث شد که مجموعه ۱۲ جلدی او با نام«فرهنگ مشتقات» موفق به کسب جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی‌ایران، بشود. پس از آن او، شروع به تالیف کتاب‌های تحقیقی چند جلدی، در زمینه واژه‌سازی، خوانش کتیبه‌های هخامنشی و گاهشماری در ایران کهن، کرد. محصول سال‌ها گوشه‌نشینی و دوری او از محافل روشنفکرانه و سیاسی، تالیف کتاب «فرهنگ واژه‌سازی در زبان فارسی» در ۱۵ جلد؛ «۲۰۰ سال خطا درباره کتیبه‌های هخامنشی» در ۵ جلد؛ «دوره گاهشماری تاریخ ایران در قرن پنجم» در ۳ جلد و. شد.