ماکس وبر

(1864 - 1920 م)

او یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین جامعه‌شناسان، فیلسوفان، اقتصاددانان و تاریخ‌دانان سیاسی آلمانی قرن بیستم است و به همراه امیل دورکیم و کارل مارکس، به عنوان یکی از بنیان‌گذاران جامعه‌شناسی مدرن شناخته می‌شود. او با رویکرد تحلیلی خود، که بر تفهم (Verstehen) یا درک ذهنی و معنای کنش‌های اجتماعی تاکید داشت، روش‌شناسی جامعه‌شناسی را متحول کرد. مشهورترین اثر او، "اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری"، ارتباط پیچیده و عمیقی را میان اعتقادات مذهبی فرقه پروتستان (به ویژه پیوریتانیسم) و ظهور نظام اقتصادی سرمایه‌داری مدرن در غرب بررسی می‌کند. وبر مفهوم "قفس آهنین" را مطرح کرد تا نشان دهد چگونه عقلانیت و بروکراسی مدرن، هرچند کارآمد هستند، اما در نهایت می‌توانند آزادی و خلاقیت فردی را محدود کنند. او همچنین نظریه سه‌گانه خود درباره قشر بندی اجتماعی را بر اساس قدرت (حزب)، منزلت (گروه منزلتی) و ثروت (طبقه) توسعه داد و مفهوم قدرت مشروع را به سه دسته: سنتی، کاریزماتیک و قانونی-عقلانی تقسیم کرد. تحلیل‌های او درباره بروکراسی به عنوان کارآمدترین و غالب‌ترین شکل سازماندهی اداری، هنوز در علوم سیاسی و مدیریت از اهمیت بالایی برخوردار است. وبر با تمرکز بر عقلانیت‌گرایی به عنوان نیروی محرک جامعه مدرن غربی، تاثیر ماندگاری بر رشته‌های مختلف علوم اجتماعی گذاشت.