رسته‌ها

عطار
(0540 - 0618 هـ.خ)

شاعر، نویسنده و عارف
مشخصات:
نام واقعی:
فرید الدین ابوحامد محمد بن ابراهیم بن اسحاق
تاریخ تولد:
0540/01/01 خورشیدی
تاریخ درگذشت:
0618/01/01 خورشیدی (78 سالگی)
محل تولد:‌
نیشابور
جنسیت:‌
مرد
ژانر:‌
شعر و نثر عرفانی
زندگی‌نامه
فریدالدّین ابوحامد محمّد عطّار نیشابوری یکی از عارفان و همچنین یکی از شاعران بلندنام ادبیّات فارسی در اواخر سدهٔ ششم و اوایل سدهٔ هفتم است.نام او «محمّد»، لقبش «فرید الدّین» و کنیه‌اش «ابوحامد» بود و در شعرهایش بیشتر عطّار و گاهی نیز فرید تخلص کرده‌است . نام پدر عطّار ابراهیم کدکنی(با کنیهٔ ابوبکر) و نام مادرش رابعه بود. او که داروسازی و عرفان را فرا گرفته بود، به کار عطاری و درمان بیماران می‌پرداخت. او را از اهل سنت دانسته‌اند اما در دوران معاصر، شیعیان با استناد به برخی شعرهایش بر این باورند که وی پس از چندی به تشیع گرویده یا دوست‌دار اهل بیت بوده است و البته لازم به ذکر است که استناد این افراد به اشعاری از ایشان است که از نظر اکثر اساتید این حوزه و عطارشناسان به نام، منسوب به ایشان هستند و توسط افرادی هم تخلص یا به نام ایشان سروده شده‌اند و این مهم را می‌توان به راحتی از ابیاتی در خسرونامه فهمید هر چند که ایشان در مقدمه منطق‌الطیر (مقامات طیور) به نکوهش متعصبین پرداخته‌اند و به این افراد توصیه کرده‌اند که هم محب اهل بیت باشند و هم دوستدار خلفای راشدین .درباره به پشت پا زدن عطار به اموال دنیوی و راه زهد، گوشه‌گیری و تقوا را پیش گرفتن وی داستان‌های زیادی گفته شده‌است. مشهورترین این داستان‌ها، آن‌ست که عطار در محل کسب خود مشغول به کار بود که درویشی از آنجا گذر کرد. درویش درخواست خود را با عطار در میان گذاشت، اما عطار همچنان به کار خود می‌پرداخت و درویش را نادیده گرفت. دل درویش از این رویداد چرکین شد و به عطار گفت: تو که تا این حد به زندگی دنیوی وابسته‌ای، چگونه می‌خواهی روزی جان بدهی؟ عطار به درویش گفت: مگر تو چگونه جان خواهی داد؟ درویش در همان حال کاسه چوبین خود را زیر سر نهاد و جان به جان آفرین تسلیم کرد. این رویداد اثری ژرف بر او نهاد که عطار دگرگون شد، کار خود را رها کرد و راه حق را پیش گرفت. چیزی که نمایان است این است که عطار پس از این جریان مرید شیخ رکن الدین اکاف نیشابوری می‌گردد و تا پایان عمر (حدود ۷۰ سال) با بسیاری از عارفان زمان خویش هم‌سخن گشته و به گردآوری داستان‌های صوفیه و اهل سلوک پرداخته‌است. و بنا بر داستانی وی بیش از ۱۸۰ اثر مختلف به جای گذاشته که حدود ۴۰ عدد از آنان به شعر و دیگر نثر است. عطار در سال ۶۱۸ یا ۶۱۹ و یا ۶۲۶ در حملهٔ مغولان، کشته‌شد.
بیشتر
ویرایش

کتاب‌های عطار
(62 عنوان)

آخرین دیدگاه‌ها

تعداد دیدگاه‌ها:
2



هیچ مقام در راه خدای بالایِ علم نیست و از بهرِ این بود که فرمان به زیادت خواستنِ هیچ صفت نیامد الّا علم. چنان که در سخنِ مشایخ است که «کرامات، درجهٔ چهاردهم طریقت است و اسرار و علم در درجهٔ هشتادم.» از جهتِ آن که کرامات از عبادتِ بسیار خیزد و اسرار از تفکر بسیار. 

ذکرِ حبیب عجمی رضی اللّه عنه

تذکرة‌الاُولیاء، به تصحیح دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، جلد اول، ص ۶۵

ای در میان جانم و جان از تو بی خبر

از تو جهان پر است و جهان از تو بی خبر

چون پی برد به تو دل و جانم که جاودان

در جان و در دلی دل و جان از تو بی خبر

ای عقل پیر و بخت جوان گرد راه تو

پیر از تو بی نشان و جوان از تو بی خبر

نقش تو در خیال و خیال از تو بی نصیب

نام تو بر زبان و زبان از تو بی خبر

از تو خبر به نام و نشان است خلق را

وآنگه همه به نام و نشان از تو بی خبر

جویندگان جوهر دریای کنه تو

در وادی یقین و گمان از تو بی خبر

شرح و بیان تو چه کنم زانکه تا ابد

شرح از تو عاجز است و بیان از تو بی خبر

عطار اگرچه نعرهٔ عشق تو می‌زند

هستند جمله نعره‌زنان از تو بی خبر


" #عطار_نیشابوری "

بیست و پنجم فروردین ماه روز بزرگداشت این شاعر گرانسنگ است.


 


و گفت:

«نماز و روزه بزرگ است 

لکن کبر و حسد از دل بیرون کردن بزرگ‌تر است

 که دل جای نظرِ خداوند است.»  


ذکر شیخ ابوالحسن خرقانی رَحمةُ اللّه عَلیه

تذکرة الاولیاء عطّار نیشابوری

به مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی

عضو نیستید؟
ثبت نام در کتابناک