نصرت الله بختورتاش

(1302 - 1395 هـ.خ)

سرلشکر دکتر نصرت ‏الله بختورتاش نویسنده کتاب «تاریخ پرچم ایران» در سن 93 سالگی (4 خردادماه 1395) درگذشت.
تحصیلات نظامی:
• دانشکده افسری، 1327 خورشیدی
• دوره مقدماتی، 1338 خورشیدی
• دوره عالی، 1340 خورشیدی
• دوره هجدهم دانشگاه جنگ (فرماندهی و ستاد)، 1344 خورشیدی
• دوره دهم دانشگاه پدافند ملی «دفاع ملی» در سال 1350 با طبقه‌بندی ممتاز
تحصیلات غیرنظامی:
•کارشناسی علوم سیاسی از دانشگاه تهران
•دکتری علوم سیاسی از دانشگاه تهران
کتاب و نوشته‌ها:
• کتاب عشق و سربازی، 1336
• نبردهای محمد (ص)، تهران: سیما، چاپ ششم 1376 (چاپ نخست 1340)، 318ص. کتابی به زبان فارسی خالص بدون هیچ گونه واژه تازی.
• پرچم و پیکره شیر و خورشید، 1348، دانشکده افسری
• پشتاره (درباره صلح و بشردوستی)، 1349
• استراتژی نظامی هخامنشی، 1350
• پژوهشی در فرهنگ هخامنشی، 1350
• اقتصاد دولت هخامنشی، 1350
• حکومتی که برای جهان دستور می نوشت (بنیاد استراتژی)، تهران: فروهر، 1374، هشت + 528ص / تهران: بهجت، 1389، وزیری.
نشان رازآمیز: گردونه خورشید یا گردونه مهر، تهران: مولف، 1370، 375ص / ویرایش سوم 1380، تهران: فروهر، پ + 397ص / تهران: آرتامیس، 1387.
• تاریخ درفش ایران از باستان تا امروز، 1385
• دلیر مردی از سرزمین دلاوران (اسپاهان)، تهران: بهجت، 1388
• دیوار تاریخی و باستانی گرگان، 1392
• چند یادمان از ملی‌شدن نفت در آبادان، آماده چاپ
• کتابی درباره اسب و سوار، در دست تهیه
مقالات
• حدود 25 مقاله در ماهنامه ارتش
• 18 مقاله در مجله: بررسی‌های تاریخی و پیک دریا
• 8 مقاله در مجله اولیا و مربیان
• 11 مقاله در مجله کهکشان
• 25 مقاله در ماهنامه فروهر
• 8 مقاله در مجله‌های دنیای فرش، مجله مام، مجله چیستا، مجله معماری و شهرسازی، مجله وهومن. و شماری از مقالات:
«علل سیاسی و نظامی انتخاب سه پایتخت در ایران هخامنشی»، ص 87 تا 98، بررسی های تاریخی، آذر و دی 1350، ش 36.
«گردونه خورشید یا گردونه مهر»، ص 195 تا 206، بررسی های تاریخی، فروردین و اردیبهشت 1352، ش 44 و 45.
«جهان مدیون فرهنگ و ادب تمدن، ما است»، ص 8 تا 11 و 49 تا 54، مکتب مام، 1348، ش 6.
«خلیج فارس و اروندرود»، ص 36 تا 43، مکتب مام، 1348، ش 7.
«کیفیت آموزش و پرورش در ایران باستان»، ص 14 تا 15 و 50 تا 53، مکتب مام، 1348، ش 8.
سایر فعالیت‌ها
•سخنرانی در سومین اجلاسیه کنگره تاریخ و فرهنگ ایران در تهران
•سخنرانی در کنفرانس بین‌المللی تاریخ نظامی ارتش‌های جهان با موضوع: نفوذ راه و روش‌های ارتش هخامنشی درارتش‌های هم‌زمان و رهاوردهای آن
• سخنرانی در تلویزیون جام جم در پاسخ به سازندگان
• فیلم سیصد، ساخته هالیوود که ایرانیان را بربر نامیده بود
• برای مردود شناختن ادعای سازندگان فیلم
•نامزد دریافت جایزه مبارزه با بی‌سوادی سازمان
•فرهنگی و علمی ملل متحد (یونسکو)
•عضو فرهنگستان زبان و ادب پارسی، بخش واژه گزینی ارتشی تا سال1357
نشان‌های دریافتی :
• دارای نشان دانش درجه 3
• دارای نشان دانش درجه 2
• دارای نشان هنر درجه 3
• دارای نشان افتخار درجه 3 و درجه 2
• دارای نشان تاج درجه 4
• هشت نشان ارتشی دیگر مانند تیراندازی سنتو، یادبودها و ...
تقدیرهای نظامی
• تقدیر در دستور لشگری (10 بار)
• تقدیر در دستور دانشکده افسری (3 بار)
• تقدیر در دستور نیروی دریایی (2 بار)
• تقدیر در دستور نیروی زمینی (3 بار)
• تقدیر در دستور اداره آموزش و اداره دوم (2 بار)
• تقدیر در دستور ستاد بزرگ (4 بار)
• تقدیر فرمان همگانی ارتش (3 بار)

امیدوارم بیشتر قدر اشخاص بزرگی مثل او را بدانیم.

 کتاب " تاریخ پرچم ایران "

 از باستان تا امروز

نوشته نصرت الله بختورتاش

پرچم سه رنگ ایران، نشانی والا از هویت ملی و فرهنگ ایرانی است که با رنگ سبز، خرمی و شادکامی با رنگ سپید، صلح و دوستی و با رنگ سرخ نام و یاد فرزندان پاکباز ایران زمین را گرامی داشته است. دکتر بختورتاش با پژوهشی شایسته در این کتاب با روش علمی نمادهای ملی ایران را مورد بررسی قرار داده و از عظمت فرهنگی و روحیه مسالمت­ جو، آرامش طلب و بزرگ ایرانیان در طول تاریخ روایت می­کند. بنابراین گزارش، نخستین اشاره در تاریخ اساطیر ایران به وجود پرچم، به قیام کاوه آهنگر علیه ظلم و ستم آژی دهاک (ضحاک) بر میگردد. در آن هنگام کاوه برای آن که مردم را علیه ضحاک بشوراند، پیش بند چرمی خود را بر سر چوبی کرد و آن را بالا گرفت تا مردم گرد او جمع شدند. سپس کاخ فرمانروای خونخوار را در هم کوبید و فریدون را بر تخت شاهی نشانید. فریدون نیز پس از آنکه فرمان داد تا پاره چرم پیش بند کاوه را با دیباهای زرد و سرخ و بنفش آراستند و در و گوهر به آن افزودند، آن را درفش شاهی خواند و بدین سان " درفش کاویان " پدید آمد. نخستین رنگهای پرچم ایران زرد و سرخ و بنفش بود، بدون آنکه نشانه ای ویژه بر روی آن وجود داشته باشد.

با یورش اعراب به ایران، ایرانیان تا دویست سال هیچ درفش یا پرچمی نداشتند و تنها دو تن از قهرمانان ملی ایران زمین، یعنی ابومسلم خراسانی و بابک خرم دین دارای پرچم بودند. ابومسلم پرچمی یکسره سیاه رنگ داشت و بابک سرخ رنگ به همین روی بود که طرفداران این دو را سیاه جامگان و سرخ جامگان میخواندند. براساس این گزارش، بخش‌های نخستین اثر، ویژه ایران باستان، روزگاران اسطوری، کیانی، دینی‌ و تاریخی تا قبل از ظهور اسلام است که بر آگاهی های جوانان و اقشار مختلف‌ مردم نسبت به آن دوران می افزاید. بخش دیگر که از پایان سلسله ساسانیان و آغاز گسترش دین اسلام در ایران است، به گونه ای بررسی شده که پاسخگوی‌ نیازهای مخاطبان جهت آگاهی از روزگار هر یک از فرمانروایان و پادشاهان و پرچم ها و درفش های رایج در آن عصرها میباشد و نیز بخشی ویژه به تاریخچه پیدایش صلیب سرخ، شیر و خورشید و هلال احمر می‌پردازد. در خاتمه جستاری نیز تحت عنوان "یادآوری" به صورت خودآموزنده قرار دارد که حاوی نکات ارزشمندی نظریه های دانشمندان و پژوهشگران و گزارشهای‌ مرتبط است.

فصلهای کتاب عبارت است از، درفش در ایران باستان: روزگار پیشدادیان و کیانیان؛ درفش در کتابهای دینی؛ درفش گرشاسب؛ درفش در شاهنامه؛ درفش کاویان...؛ روزگار هخامنشیان: عقاب کوروش بزرگ؛ چرا شاهین در ایران گرامی بود؛ نمونه درفش بازسازی شده...؛ روزگار اشکانیان: واژگونی پرچم رومیان؛درفش اشکانی، فرته داران...؛ روزگار ساسانیان و دگر روزگاران؛از غزنویان تا برآمدن صفویه، از قاجار تا آغاز مشروطیت، پژوهش در آخشیج های پدیدآورنده نشان، درفش از آغاز مشروطه تا پایان دوره قاجار، درفش در دوران پهلوی و درفش جمهوری اسلامی، از جمله فصل های این کتاب مستند و خواندنی است.