حسینعلی ملاح

(1300 - 1371 هـ.خ)

حسینعلی ملاح آموزگار موسیقی و از بزرگ‌ترین مولفان و پژوهشگران عرصهٔ موسیقی به‌ویژه موسیقی سنتی ایرانی بود. حسینعلی ملاح ضمن تحصیلات عالیه در هنر موسیقی، در دانشکده کشاورزی کرج نیز مشغول تحصیل و از همین دانشکده در رشته کشاورزی نیز فارغ‌التحصیل گردید ولی به جای اینکه با آب و خاک و گل و گیاه سرو کار پیدا کند چون عاشق موسیقی بود با ویولون، سه تار، تار و نت و آهنگ دمساز گردید و خدمات شایانی به موسیقی کشور نمود و آثار سرشناسی از خود در قسمت کتابت و تئوری موسیقی ایران از خود به جای نهاد که راه گشایی برای حال و نسل‌های آینده خواهد بود و شاید بتوان گفت بیش از هر نویسنده صاحب نامی در این راه گام برداشته و قلم زده که علاوه بر مطالب گوناگونی که در مجلات و روزنامه‌ها تحریر کرده باید از شرحی بر رساله موسیقی جامی، رساله موسیقی بهجت الروح، حافظ و موسیقی، تاریخ موسیقی ایران (جلد دوم)، سرگذشت کلنل وزیری، مشت زن، مونا و انا و دو اثر دیگر، انجمن دوستی و تفریح و چهار دختران فضل‌فروش و چهار نمایشنامه دیگر، زنده باد زندگی، فرهنگ سازها، ملکه ویکتوریا، و این اواخر، اثری بدیع و راهگشایی بزرگ به نام " پیوند موسیقی و شعر " که چاپ و منتشر گردید. حسینعلی ملاح، علاوه بر موسیقی، با هنر نقاشی نیز آشنایی کامل دارد و آثار بزرگی از خود به جای نهاده که تصویرهای جالب و استثنایی کلنل وزیری و کمال الملک از آن جمله اند. با تمام این ویژگی‌ها، حسینعلی ملاح مردی است بی تکبر، خوش‌برخورد و مهماندوست، به طوری که درِ خانه‌اش همیشه به روی اهل موسیقی و علم و ادب باز بوده و هر کمکی که از وی به هنرآموزان موسیقی برمی‌آمده دریغ نمی‌ورزیده و چنین مردانی در کشورمان موجب پیشرفت موسیقی و علم و هنر است. بخشی از دستنوشته‌های حسینعلی ملاح توسط محقق و پژوهشگر جوان، جواد مهدویان در کتاب نخستین فرهنگستان به روایت اسناد به چاپ رسیده. ملاح آهنگ‌های زیبا و جالبی ساخت که از آثار خوب و باارزشی موسیقی اصیل ایرانی است. وی علاوه بر نوازندگی با ویولون که ساز تخصصی‌اش می‌باشد با نواختن تار و سه تار نیز آشنایی کامل دارد و این سازها را نیکو می‌نواخت…