گریز به جاودانگی

در كتاب حاضر، تسوايگ به لحظه هاي «تاريخي» مي پردازد، به لحظه هايي كه براي بشريت و جامعه انساني سرنوشت ساز بوده اند. «فقط يك آري يا نه، و زودتر يا ديرتر روي دادن يك حركت، اين لحظه را براي صد نسل بازگشت ناپذير مي كند و زندگي يك فرد، يك ملت و حتي سرنوشت تمام بشريت را رقم مي زند.» اين نوشتار، روايتي از پاره‌اي از ماجراهاي تاريخي است كه در سرزمين‌هاي گوناگونان پديد آمده است؛فتح بيزانس به دست سلطان محمد،چگونگي كشف و مشاهده‌ي اقيانوس آرام به وسيله واسكو بالبوآ و پايان كار او، دوره‌ي پاياني زندگي ژرژفردريك هاندل (آهنگساز)، نبرد پاياني ناپلئون و شكست او از سپاه انگليسي، مجراي يوهان اوگوست سوتر و چگونگي تملك او بر كاليفرنيا و پايان كار او، كشف قطب جنوب، و چند حادثه تاريخي ديگر كه افزون بر آن، چند قطعه و يادداشت ادبي در كتاب آمده كه از آن جمله است. در آمدي بر نمايش نامه‌ي ناتمام لئون تولستوي به نام نور در تاريكي مي‌درخشد.

از مقدمه نویسنده:
هیچ هنرمندی بیست و چهار ساعته هنرمند نیست؛ او تنها در لحظات کوتاه الهام می تواند چیزی اساسی و پایدار ابداع کند. تاریخ نیز چنین وضعیتی دارد...هر ملتی باید میلیونها فرد به جهان آورد تا از میان آنها یک نابغه برخیزد. باید همیشه میلیونها لحظه بی مصرف بگذرد تا یک لحظه تاریخی واقعا مهم پیش آید... من در این کتاب می کوشم چند تایی از این لحظات را که در طول تاریخ و در کشورهای گوناگون پدید آمده است شرح دهم... در هیچ جا نخواستم حقایق ژرف درونی و بیرونی رویدادها را دگرگون کنم یا با کجروی تخیل بر آنها تاکیدی بگذارم، زیرا لحظات بزرگ تاریخ را نیاز به هیچ کمکی نیست، در آنجا که تاریخ، به واقع کار یک شاعر و نمایش پرداز را انجام می دهد هیچ شاعری نباید بر آن پیشی جوید...