از زندان رضاخان تا صدر فرقه دمکرات آذربایجان
نویسنده:
علی مرادی مراغه ای
درباره:
جعفر پیشه وری
امتیاز دهید
بررسی زندگی و آراء سید جعفر جواد زاده (پیشه وری) با نگاهی دوباره به ظهور و سقوط فرقه دمکرات آذربایجان
در کتاب حاضر، زندگی آرا و شخصیت واقعی سید جعفر جوادزاده 'پیشه وری' ذیل سه مرحله از دوره نوجوانی تا زمان مرگش در آن سوی ارس بررسی و تحلیل می شود .برای این منظور مولف نقاط قوت و ضعف 'پیشه وری 'را برشمارده، در پی آن مطالبی در باب سر آغاز جنبش چپ ایران، تاریخچه فرقه عدالت، علل شکست جنبش جنگل و علل ظهور دیکتاتوری رضا خان مطرح می سازد. همچنین به چرخش های سیاسی و دیپلماسی زمامداران شوروی اشاره می نماید. بخش اول کتاب به شرح دوران نخست زندگی پیشه وری دورانی که وی به کمونیستی دو آتشه بدل شده بود اختصاص یافته شامل این مباحث است : روزگار مهاجرین تیره روز ایرانی در قفقاز، تولد، مهاجرت، تحصیل، اولین تجربه های نویسندگی و فعالیت های سیاسی، انقلاب اکتبر ۱۹۱۷روسیه، تاریخچه حزب عدالت، ورود ارتش سرخ به خاک ایران، انتقال حزب عدالت از آذربایجان شوروی به خاک ایران، نخستین کنگره حزب عدالت، کودتای احسان الله خان، تلاش های نافرجام حیدرخان، ظهور دیکتاتوری رضاخان، کمونیست ها و حکومت رضاخان، پیشه وری و روزنامه 'حقیقت'، ظهور کمونیست های نسل جدید: تقی ارانی. بخش دوم با عنوان 'دوران زندان، سال های خاکستری ' شامل این مطالب است: دستگیری و بازداشت، تفتیش منزل، وضعیت زندان رضاخان، ورود گروه ۵۳نفر، دوران محاکمه، دستگیری و اعدام کمونیست های ایرانی در دوره استالین، سقوط خودکامه .آخرین و اصلی ترین بخش کتاب، 'دوران اصلاح طلبی و حضور در فرقه دموکرات آذربایجان پیشه وری 'عنوان گرفته، مشتمل بر این مباحث است: پیشه وری و تاسیس حزب توده، انتشار روزنامه 'آژیر'، حضور در حزب دموکرات، پیشه وری و مجلس چهاردهم، رد اعتبارنامه پیشه وری، اولین کنگره حزب توده ایران و اخراج پیشه وری، جدال قلمی پیشه وری با دکتر مصدق، خط مشی حزب توده در قبال فرقه دموکرات آذربایجان، مساله زبان آذری و حکومت مرکزی، نخستین کنگره فرقه دموکرات و عکس العمل مجلس چهاردهم در قبال حوادث آذربایجان، استقرار حکومت ملی آذربایجان، قوام السلطنه در مسند نخست وزیری، چرا نیرو های شوروی خاک ایران را تخلیه کردند. ارزیابی کلی اصلاحات یک ساله فرقه دموکرات آذربایجان، مشکلات دیرینه فرقه دموکرات، و پایان کار فرقه دموکرات. کتاب با یادداشت های نویسنده، نمایه اسامی و عکس هایی از پیشه وری و رهبران و اعضای فرقه دموکرات و سایر رجال سیاسی وقت، همچنین تصویر تعدادی سند به پایان می رسد .
بیشتر
در کتاب حاضر، زندگی آرا و شخصیت واقعی سید جعفر جوادزاده 'پیشه وری' ذیل سه مرحله از دوره نوجوانی تا زمان مرگش در آن سوی ارس بررسی و تحلیل می شود .برای این منظور مولف نقاط قوت و ضعف 'پیشه وری 'را برشمارده، در پی آن مطالبی در باب سر آغاز جنبش چپ ایران، تاریخچه فرقه عدالت، علل شکست جنبش جنگل و علل ظهور دیکتاتوری رضا خان مطرح می سازد. همچنین به چرخش های سیاسی و دیپلماسی زمامداران شوروی اشاره می نماید. بخش اول کتاب به شرح دوران نخست زندگی پیشه وری دورانی که وی به کمونیستی دو آتشه بدل شده بود اختصاص یافته شامل این مباحث است : روزگار مهاجرین تیره روز ایرانی در قفقاز، تولد، مهاجرت، تحصیل، اولین تجربه های نویسندگی و فعالیت های سیاسی، انقلاب اکتبر ۱۹۱۷روسیه، تاریخچه حزب عدالت، ورود ارتش سرخ به خاک ایران، انتقال حزب عدالت از آذربایجان شوروی به خاک ایران، نخستین کنگره حزب عدالت، کودتای احسان الله خان، تلاش های نافرجام حیدرخان، ظهور دیکتاتوری رضاخان، کمونیست ها و حکومت رضاخان، پیشه وری و روزنامه 'حقیقت'، ظهور کمونیست های نسل جدید: تقی ارانی. بخش دوم با عنوان 'دوران زندان، سال های خاکستری ' شامل این مطالب است: دستگیری و بازداشت، تفتیش منزل، وضعیت زندان رضاخان، ورود گروه ۵۳نفر، دوران محاکمه، دستگیری و اعدام کمونیست های ایرانی در دوره استالین، سقوط خودکامه .آخرین و اصلی ترین بخش کتاب، 'دوران اصلاح طلبی و حضور در فرقه دموکرات آذربایجان پیشه وری 'عنوان گرفته، مشتمل بر این مباحث است: پیشه وری و تاسیس حزب توده، انتشار روزنامه 'آژیر'، حضور در حزب دموکرات، پیشه وری و مجلس چهاردهم، رد اعتبارنامه پیشه وری، اولین کنگره حزب توده ایران و اخراج پیشه وری، جدال قلمی پیشه وری با دکتر مصدق، خط مشی حزب توده در قبال فرقه دموکرات آذربایجان، مساله زبان آذری و حکومت مرکزی، نخستین کنگره فرقه دموکرات و عکس العمل مجلس چهاردهم در قبال حوادث آذربایجان، استقرار حکومت ملی آذربایجان، قوام السلطنه در مسند نخست وزیری، چرا نیرو های شوروی خاک ایران را تخلیه کردند. ارزیابی کلی اصلاحات یک ساله فرقه دموکرات آذربایجان، مشکلات دیرینه فرقه دموکرات، و پایان کار فرقه دموکرات. کتاب با یادداشت های نویسنده، نمایه اسامی و عکس هایی از پیشه وری و رهبران و اعضای فرقه دموکرات و سایر رجال سیاسی وقت، همچنین تصویر تعدادی سند به پایان می رسد .
دیدگاههای کتاب الکترونیکی از زندان رضاخان تا صدر فرقه دمکرات آذربایجان
جنبش جنگل و پیشه وری با انتشار تمبر وپرچم و تماس سیاسی ونظامی مستقیم با روس ها در همان راهی گام نهادند که جدایی طلبان کنونی شرق اکراین اکنون با پشتیبانی روس ها دنبال می نمایند.
ایران کشوری قبیله گرا همچون سوریه وعراق نیست که در دمشق وبغداد مانند هزار سال پیش اقوامبر پایه زبان ومذهب جدا از یکدیگر در محلات جداگانه زندگی نمایند.
در استان فارس قشقاییان ترک زبان ودر لاله زار استان کرمان سلجوقیان ترک بسر می برندآیا باید در این دو استان همبخش هایی خود مختار پدید اورد وبرای نمونه هر قشقایی برای ورود به شیراز باید نیازمند گذرنامه باشد؟
می گویند ملانصرالدین شامگاه از بازار گذر می نمود وافرادی را دید که مشغول بریدن قفل حجره ای می باشند. ملا با تعجب پرسید که در این شب تاریک به چه کاری مشغولید؟
یکی از دزدان گفت: نگران نباش ملا,در حال زدن کمانچه می باشیم.
ملا گفت:
این چه کمانچه زدنی است که صدایی از آن بر نمی خیزد؟
یکی از دزدان در پاسخ گفت:
داداش ملا فردا صدای کمانچه در بازار بلند می شود!
خود مختاری داخلی هم ساز ناکوکی است که در نهایت بانگ گوشخراش آن به شکل تجزیه طلبی وتجزیه کشور بلند خواهد شد.
پیشنهاد می نمایم نوشتار های کاوه بیات را همچون سیاست قبیله ای انگلیس در جنوب ایران, استالین و فرمان تشکیل فرقه دموکرات آذربایجان, جنگ گرجستان و تأثیر آن در بازگشت روسیه جدید به روسیه کهن و خاستگاه واقعی فرقه دموکرات آذربایجان مطالعه فرمایید:
http://www.ensani.ir/fa/11010/profile.aspx
مواردی که در «غرب» هم اشاره کردید کاملا بجا و صحیح هستند ولی عمدتا نکاتی که در رسانههای عمومی دیده میشند و دلایل اصلی رو سعی میکنند که کتمان کنند. به گمانم این چند مورد در قبال موارد بسیاری دیگر در غرب که به استقلال / جدایی هم کشیده شد اصل موضوع رو منتفی نمیکنه.
ناگقته پیداست که تجزیهطلبی و سرکوب فرهنگی و قومی دیگران دو روی یک سکه هستند و هر دو مشکل باید رفع شوند.
ایالت های شمالی صنعتی دل به حال بردگان سیاه پوست مزارع پهناور جنوب نمی سوزاندند بلکه اتحاد جمهوری های جنوبی برده دار برای خروج از اتحادیه ایالات متحده منجر به جنگی چهار ساله گشت.
البته نباید فراموش نمود که در فرانسه با گروه های استقلال طلب جزیره کرس برخورد می شود و به دلیل نگرانی از دامن زدن به گروه های استقلال طلب در گاسکونی فرانسه,هم مرز با اسپانیا و دارای ساکنان باسک, دولت های فرانسه با اسپانیا در خصوص برخورد با استقلال طلبان باسک همکاری واشتراک دیدگاه داشته اند.
اگر احترام به استقلال تا این اندازه پسندیده است پس چرا دولت شوروی پس از معاهده تقسیم لهستان در سال 1939 با هیتلر جمهوری های مستقل بالتیک را اشغال وبه شوروی ضمیمه نمود وعجبا که پس از فروپاشی شوروی بجز اقلیت روس, گروه های دوستدار سیستم پیشین شوروی و روسیه امروز در لیتوانی ولتونی و استونی طرفداران زیادی ندارند؟
پاره ای از سخنان در کلام و نوشتار بسیار شیرین ومنطقی می باشند اما در عمل به فاجعه می انجامند.
تجزیه طلبی در هر رنگ و شکل مذموم می باشد؛خواه سرکشی شیخ خزئلی که سرخود با بریتانیا قرارداد می بست وبا پول او روزنامه نگاران سوریه وعراق نوپا از امیر وملک مستقل عربستان سخن می راندند و یا پیشه وری و جمهوری مهاباد وجمهوری سرخ جنگل.
نباید فراموش نمود که بسیاری از آزادیخواهان استقلال طلب پس از تکیه بر سریر قدرت بدل به دیکتاتور هایی غیر قابل اصلاح همچون رابرت موگابه شدند.
شاید میرزا کوچک خان و کلنل محمد تقی خان پسیان وشیخ محمد خیابانی انسان هایی بسیار دوست داشتنی و میهن پرست بودند ولی در عمل نتایج افکار وکردارشان به تجزیه ایران می انجامید.
بالاخره دوستی پیدا شد که دربارهی خود کتاب توضیحی مختصر بده.
در ارتباط با واقعهی آذربایجان، دوستان درگیر مباحثه فراموش نکنند که تمامی جنبشهای ملی و سیاسی در رقابتهای کشورهای امپریالیستی فقط قابل توضیح بودند و صرفنظر از حسن نیت پیشهوری و دوستانش که حمایت مردمی رو هم داشت و سعی در استفاده از مناقشات شوروی و آمریکا در ایران در راستای خودمختاری داشت (چیزی که در ایران هنوز یک جرم محسوب میشه ولی در کشورهای غربی یک مورد معمولی) بدون حمایت یکی از طرفین نمیتونستند کاری از پیش ببرند و طبعا هم با ساخت و پاختهای کشورهای امپریالیستی با یکدیگه این نوع جنبشها رو به افول و شکست میگذارد. جنبشهای یپرم خان، جنگل و پیشهوری فقط چند نمونه معروف هست و جنبشهای شکستخورده دیگه به علت عدم معروفیت از حافظهها رفته. همین نمونهها در کشورهای جهان سومی دیگه هم به وفور یافت میشه.
مذهب و مکان جغرافیائی، یکسان و برابر هستند و همه دارای شعور و عقل و عواطف انسانی بوده و باید در کنار هم، همزیستی ی سالم داشته باشند، منتهای مراتب باید قلمرو زندگی جوامع حفظ شود،
بنی آدم اعضــای یـکدیـگرند .... که در آفرینش ز یک گوهــرنـد
چو عضـوی به درد آورد روزگــار .... دگــر عضـو ها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی غمی .... نشاید که نامت نهند آدمی[/quote]
بله آقای آمنمار همه ما ایرانی هستیم و ایران دوست و باید هم اتحاد داشته باشیم ولی عده ای با حمله به تاریخ و فرهنگ مانع این اتحاد می شوند عده ای نادان مثل mazdoshtt پول خائنین ضد انقلاب را می خورند و کارشان ایجاد تفرقه است چند بار این بحث تاریخی را خواستند به بحث سیاسی تبدیل کنند و با تجزیه طلب خواندن من سعی در تحریک من داشتند و قصد سیاسی کردن بحث و الان هم این شخص چون موفق نشده پیام های خصوصی توهین آمیز برای من ارسال می کند.
من از مدیران محترم خواهش می کنم رسیدگی کنند
چندین کتاب تاریخی در این زمینه نوشته شده است آیا هرکسی که می نویسد سیاسی است؟ اینها که دائم قصد دارند این بحث ها را منحرف کنند خود عوامل مزدور و خائن هستند که می خواهند با حمله و تحریک مانع این اتحاد شوند.
لمپن تویی که وقتی جواب نداری و از روی بی سوادی (چون فرد با سواد به جای چرندیات گفتن تامل میکنه و حقیقت رو می پذیره) هرچی لاایق خانواده و خودت هست رو اینجا میگی.
این بحث تاریخی هست تو که شعور و درک کافی از یک بحث رو نداری مجبور نیستی بیای اینجا چیزهایی که لایق خانوادت هست رو اینجا بنویسی
هر چند این کار برای گل آلود کردن آب است
تورکون دیلی تک سئوگیلی ایسته کلی دیل اولماز
اؤزگه دیله قاتسان بو اصیل دیل اصیل اولماز
اؤز شعرینی فارسا – عربه قاتماسا شاعیر
شعری اوخویانلار ، ائشیدنلر کسیل اولماز
فارس شاعری چوخ سؤزلرینی بیزدن آپارمیش
« صابیر » کیمی بیر سفره لی شاعیر پخیل اولماز
تورکون مثلی ، فولکلوری دونیادا تک دیر
خان یورقانی ، کند ایچره مثل دیر ، میتیل اولماز
آذر قوشونو ، قیصر رومی اسیر ائتمیش
کسری سؤزودور بیر بئله تاریخ ناغیل اولماز
پیشمیش کیمی شعرین ده گرک داد دوزو اولسون
کند اهلی بیلرلر کی دوشابسیز خشیل اولماز
سؤزلرده جواهیر کیمی دیر ، اصلی بدلدن
تشخیص وئره ن اولسا بو قدیر زیر – زیبیل اولماز
شاعیر اولابیلمزسن ، آنان دوغماسا شاعیر
مس سن ، آبالام ، هر ساری کؤینک قیزیل اولماز
چوخ قیسسا بوی اولسان اولیسان جن کیمی شئیطان
چوق دا اوزون اولما ، کی اوزوندا عاغیل اولماز
مندن ده نه ظالیم چیخار ، اوغلوم ، نه قیصاص چی
بیر دفعه بونی قان کی ایپکدن قزیل اولماز
آزاد قوی اوغول عشقی طبیعتده بولونسون
داغ – داشدا دوغولموش ده لی جیران حمیل اولماز
انسان اودی دوتسون بو ذلیل خلقین الیندن
الله هی سئوه رسن ، بئله انسان ذلیل اولماز
چوق دا کی سرابین سویی وار یاغ – بالی واردیر
باش عرشه ده چاتدیرسا ، سراب اردبیل اولماز
ملت غمی اولسا ، بو جوجوقلار چؤپه دؤنمه ز
اربابلاریمیزدان دا قارینلار طبیل اولماز
دوز واختا دولار تاختا – طاباق ادویه ایله
اونداکی ننه م سانجیلانار زنجفیل اولماز
بو « شهریار » ین طبعی کیمی چیممه لی چشمه
کوثر اولا بیلسه دئمیرم ، سلسبیل اولماز
استاد شهریار