ستاره شناسی: اصول و عمل

از پیشگفتار مترجم:
علم ستاره شناسی از قدیمی ترین و در عین حال پیشرفته ترین علوم بشری است. از آنجا که جهان خارج از کره خاکی ما و مسائل آن در محدوده ستاره شناسی قرار می گیرد، دامنه این علم بیش از همه علوم دیگر گسترده است. از نخستین تصورات و برداشتهای بشر اولیه نسبت به عالم لایتناهی و ماه و خورشید و ستارگان و کهکشانها تا پیشرفته ترین سفینه ها و آخرین تجهیزات فنی رصدخانه های کنونی، همگی دستاوردها و زمینه های علم ستاره شناسی هستند. امروزه بشر نه تنها یا از سیاره خود فراتر نهاده بلکه فضاپیماهای مصنوع وی تا آخرین سیارات منظومه شمسی را نیز پشت سر گذاشته اند و به آن سوی منظومه ما راه یافته اند . بی تردید پیشرفتهای فنی و عملی هر علمی بر پشتوانه مطالعات و تحقیقات آن علم و کتابها و آثار منتشره پیرامون موضوع مورد نظر استوار است. اگر امروزه بشر به چنان سطحی از دانش ستاره شناسی رسیده است که عملا پای از حصار خاکی بیرون نهاده و میکوشد تا فضای بیکران را به تسخیر خود درآورد، این پیروزی نمی توانسته تنها حاصل پژوهشها و آزمایشهای کنونی ستاره شناسان باشد، بلکه شالوده آن در حقیقت دستاورد دانشمندانی است که در گذشته های دور و نزدیک راه پیشرفت این علم را به سوی کشف هر چه بیشتر ناشناخته ها هموار ساخته اند. در این میان، ستاره شناسان جهان اسلام و از جمله دانشمندان ایرانی تلاشهای فراوانی مبذول داشته اند کتب متعدد نجوم که از گذشته به یادگار مانده، نامهای عربی بسیاری از ستارگان و صور فلکی که هنوز در ستاره شناسی مصطلح است، رصدخانه های بزرگی همچون رصدخانه مراغه که در جهان اسلام وجود داشته است و دانشمندان و منجمان کم نظیری که در این رصدخانه فعالیت میکرده اند یا به تالیف و تدوین کتب علمی می پرداخته اند، همگی گواه خدمات گوناگون و گسترده جهان اسلام و دانشمندان آن از جمله ایرانیان در پیشرفت و توسعه این علم بوده است...