محی‌ الدین در آئینه فصوص : شرحی بر فصوص‌ الحکم

کتاب فصوص یا فصوص‌الحکم اثر شیخ اکبر ابن عربی از کتب مشهور تصوف و عرفان نظری است.
فصوص جمع واژه فص به معنای نگین است و فصوص‌الحکم نگین‌های حکمت معنا می‌دهد. این کتاب، که به مقامات باطنی پیامبران الهی از آدم تا خاتم می‌پردازد، بیست و هفت فص دارد. همانگونه که نگین‌ها گوهرهای درخشنده و ممتازند، انبیاء هم به مثابه گوهرهای ممتاز و نورانی انسانی در جوامع بشری به حساب آمده‌اند.
این اثر در باب اسرار الهیه تکلّم نموده و از اعاظم کتاب متصوفه و مسلمین است، در اسرار انبیاء و رسل مبیّنه و حقایق ثلاثهٔ وجودیه: خدا،***و انسان. و علاقه انسان با***و با خالق کون. و آن مشتمل است بر ده فصّ و یک خطبه. فصوص حکمت الهیه در کلمت آدم، شیث، نوح، ادریس، ابراهیم، اسحق، اسمعیل، یعقوب، یوسف و هود. و در آن از احدیت گفته است؛ و حکمت آن که خود احدیت ذاتیست، احدیت الهیست، و احدیت ربوبی.
به خاطر اهمیت و ارزش والای آن، تا کنون، بیشتر از صد و ده شرح مختلف، به زبان‌های گوناگون، بر فصوص‌الحکم نوشته شده است. از جملهٔ مهمترین این شروح عبارت است از:
شرح جندی: این کتاب اولین[۱] شرح فصوص‌الحکم به‌حساب آمده، و اثر مؤیدالدین جندی است. وی در سال ۷۰۰ هجری درگذشته است.
شرح کاشانی:این شرح را عبدالرزاق کاشانی (وفات: ۷۳۵) اندک زمانی پس از شرح جندی نگاشته و نسبت به اولی دارای بحث‌های کوتاه تری بوده و معانی کلمات مورد توضیح زیادتری قرار گرفته است.
شرح قیصری
شرح بابارکنا
شرح خواجه پارسا
شرح جامی
شرح نابلسی
نخستین[نیازمند منبع] شرح را بر فصوص به پارسی رکنای شیرازی نوشت، او از شاگردان داود قیصری بود. نخستین ردیه بر فصوص به قلم محمد بن عمر دمشقی بود و نخستین کتاب در نقض فصوص به قلم عمادالدین احمد بن ابراهیم واسطی حنبلی.
ابن تیمیه حرّانی نیز ردیه بر فصوص الحکم نوشت. و در ایران نیز علاء الدوله سمنانی بر آن ردیه نگاشت؛ به دلیل آن چه ایشان می‌گفتند کفر است؛ مثل آن چه ابن عربی نوشته بود العبد ربّ و الرب عبد.