شریعتی و ساواک
امتیاز دهید
نویسنده:
رضا علیجانی
درباره:
علی شریعتی
امتیاز دهید
م‍روری تحلیلی بر سه جلد اسناد ساواک درباره دکتر شریعتی
از مقدمه:
کتاب حاضر دارای چهار بخش است در بخش اول نقطه عزیمت های اولیه خود برای بررسی اسناد را مطرح کرده ایم. در این بخش پس از ذکر نکاتی مقدماتی پنج الگو برای تحلیل مجموعه اسناد درباره شریعتی را مطرح کرده ایم. ماموریت وحدت یا همکاری استراتژیک، برخورد از موضع ضعف، توبه تاکتیکی و برخورد بر اساس یک سناریو.
آن گاه در بخش دوم کتاب به مرور تحلیلی سه جلد اسناد منتشره پرداخته ایم. در این بخش با برخوردی روایی سعی شده است نکات مهم و برجسته تمامی اسناد منتشره در این مجموعه سه جلدی (که مجموعاً نزدیک به ۸۵۰ سند میباشد) بازگویی و به اجمال تحلیل محتوا گردد. از آنجا که حجیم و مفصل بودن مجموعه سه جلدی اسناد، مطالعه آن را برای خوانندگان و مخاطبانش سخت و وقت گیر میکند-، مرور تشریحی - تحلیلی که در بخش دوم این کتاب روی اسناد صورت گرفته_، کار علاقه مندان به ویژه آنها که وقت کمتری برای مطالعه مجموعه هزار و پانصد صفحه ای سه جلد اسناد منتشره دارند را تا حد زیادی تسهیل می نماید. هر چند مراجعه مستقیم به مجموعه سه جلدی اسناد امکان تامل و تحلیل بیشتری را برای مخاطبان به ارمغان می آورد. اما این بخش از کتاب به علت حجم کافی تشریحی آن، که در واقع خلاصه و فشرده همه اسناد را مطرح کرده است، تا حد زیادی می تواند خوانندگان را از مراجعه و مطالعه مجموعه سه جلدی اسناد بی نیاز سازد. پس از مرور تشریحی - تحلیلی اسناد، در بخش سوم پنج الگوی تحلیلی اسناد که در بخش اول کتاب مطرح شده بود مورد ارزیابی قرار می گیرد تا میزان کارآیی و کارآمدی تحلیلی هر یک برای توضیح و تبیین مجموعه اسناد منتشره درباره دکتر شریعتی مورد سنجش قرار گیرد. در همین بخش مجموعه خط برخوردهای شریعتی با ساواک و نیز سیر دگرگونی تحلیلهای ساواک درباره شریعتی و در واقع «راز و رمز» برخورد متقابل شریعتی و ساواک مورد تحلیل قرار می گیرد.
همچنین در همین بخش از نقطه نظر و منظر احوال و اخلاق شریعتی نکات مهم قابل استنباط از مجموعه اسناد که بیانگر روحیات و خلقیات شریعتی است، جهت شناخت و نزدیکی هر چه بیشتر با منش و ویژگی ها و لایه های درونی تر این چهره اثرگذار تاریخ معاصرمان، علاوه بر آشنایی با آرا و نظرات او، مطرح می گردد. در بخش پایانی و چهارم کتاب نیز فشرده ای از پرسش و پاسخ هایی که در گفت و گوهای پایانی هر کلاس با حاضران صورت گرفته، آمده است.
بیشتر
از مقدمه:
کتاب حاضر دارای چهار بخش است در بخش اول نقطه عزیمت های اولیه خود برای بررسی اسناد را مطرح کرده ایم. در این بخش پس از ذکر نکاتی مقدماتی پنج الگو برای تحلیل مجموعه اسناد درباره شریعتی را مطرح کرده ایم. ماموریت وحدت یا همکاری استراتژیک، برخورد از موضع ضعف، توبه تاکتیکی و برخورد بر اساس یک سناریو.
آن گاه در بخش دوم کتاب به مرور تحلیلی سه جلد اسناد منتشره پرداخته ایم. در این بخش با برخوردی روایی سعی شده است نکات مهم و برجسته تمامی اسناد منتشره در این مجموعه سه جلدی (که مجموعاً نزدیک به ۸۵۰ سند میباشد) بازگویی و به اجمال تحلیل محتوا گردد. از آنجا که حجیم و مفصل بودن مجموعه سه جلدی اسناد، مطالعه آن را برای خوانندگان و مخاطبانش سخت و وقت گیر میکند-، مرور تشریحی - تحلیلی که در بخش دوم این کتاب روی اسناد صورت گرفته_، کار علاقه مندان به ویژه آنها که وقت کمتری برای مطالعه مجموعه هزار و پانصد صفحه ای سه جلد اسناد منتشره دارند را تا حد زیادی تسهیل می نماید. هر چند مراجعه مستقیم به مجموعه سه جلدی اسناد امکان تامل و تحلیل بیشتری را برای مخاطبان به ارمغان می آورد. اما این بخش از کتاب به علت حجم کافی تشریحی آن، که در واقع خلاصه و فشرده همه اسناد را مطرح کرده است، تا حد زیادی می تواند خوانندگان را از مراجعه و مطالعه مجموعه سه جلدی اسناد بی نیاز سازد. پس از مرور تشریحی - تحلیلی اسناد، در بخش سوم پنج الگوی تحلیلی اسناد که در بخش اول کتاب مطرح شده بود مورد ارزیابی قرار می گیرد تا میزان کارآیی و کارآمدی تحلیلی هر یک برای توضیح و تبیین مجموعه اسناد منتشره درباره دکتر شریعتی مورد سنجش قرار گیرد. در همین بخش مجموعه خط برخوردهای شریعتی با ساواک و نیز سیر دگرگونی تحلیلهای ساواک درباره شریعتی و در واقع «راز و رمز» برخورد متقابل شریعتی و ساواک مورد تحلیل قرار می گیرد.
همچنین در همین بخش از نقطه نظر و منظر احوال و اخلاق شریعتی نکات مهم قابل استنباط از مجموعه اسناد که بیانگر روحیات و خلقیات شریعتی است، جهت شناخت و نزدیکی هر چه بیشتر با منش و ویژگی ها و لایه های درونی تر این چهره اثرگذار تاریخ معاصرمان، علاوه بر آشنایی با آرا و نظرات او، مطرح می گردد. در بخش پایانی و چهارم کتاب نیز فشرده ای از پرسش و پاسخ هایی که در گفت و گوهای پایانی هر کلاس با حاضران صورت گرفته، آمده است.
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی شریعتی و ساواک
- از سخنرانی ها و یا نوشته های شریعتی کمتر می توان ایراد منطقی گرفت
- انتقادی که بر او وارد است باید به عنوان جامعه شناس مسیول عواقب و پیامدهای انقلاب در جامعه مذهبی را پیش بینی می کرد و محتاط تر درگیر کنش سیاسی اجتماعی می شد
- در حال حاضر می توان به جرات گفت از آن جامعه مذهبی دیگر خبری نیست و ما با توده ای سردرگم ، ناامید ، هیجانی ، عصبی ، بی خدا ، پول پرست مادی ، مواجهیم و خوب شما قضاوت کنید اگر چنین موجودی قیام‌کند اینبار چه دسته گلی به آب خواهد داد؟
سوسن شریعتی معتقد است:«موفقترین این جوکها آنهایی است که شریعتی را در یک موقعیت یا در روزمرگی قرار میدهد و می نشاند: شریعتی در حال جریمه شدن، در حال بازگشت از خانه، در حال خیار خوردن، در سفر تایلند و...»
به گزارش خبرآنلاین، سوسن شریعتی در گفتگویی مفصل و متفاوت به برخی سوالات و شبهات درباره پیامک ها و ایمیل های طنزی که در سال 91 با محوریت دکتر شریعتی تولید و بین مردم دست به دست شد، پاسخ داده است. گزیده ای از اظهارات دختر دکتر شریعتی در گفتگو با ویژه نامه نوروزی خط خطی را در ادامه می خوانید:
- اولین پیامک برای من این بود: «هرچی جمله خفنه مال منه! دکتر علی شریعتی». و بعد تبدیل شد به موج. البته در این مدت شغل جدیدی هم برای ما درست شد و آن پاسخ به سوالاتی در باب صحت و سقم این جملات بود.
- واکنش همه اعضای خانواده به این پیامک ها اغلب خنده بوده. انصافا در بعضی از این پیامک ها ذوق ورزی دیده می شود. شده است مادرم شاکی شود که چه بی تربیت و یا چه لوس. اما موفق ترین این جوک ها آنهایی است که شریعتی را در یک موقعیت یا در روزمرگی قرار می دهد و می نشاند: شریعتی در حال جریمه شدن، در حال بازگشت از خانه، در حال خیار خوردن، در سفر تایلند و...
- یکی از یادداشت هایی قابل توجهی که در این مورد و با همین مضمون نوشته شده است، با نام «آقا ننویس» را ما در سایت بنیاد فرهنگی شریعتی گذاشته ایم. یکی از دانشجویان جامعه شناسی دانشگاه تهران نوشته است.
- این را هم بگویم که واکنش خانواده در خلوت خود صرفا خندیدن نبوده، شاید تا وقتی که این جملات در فضای مجازی اینترنت می چرخید می شد اینگونه تحلیل کرد که با فرض اسطوره ای شدن شریعتی، بخشی از جامعه در حال اسطوره شکنی است ولی وقتی این جملات پیامکی شد و آنهم انبوه و آنهم در وضعیتی که می دانید، پیامک ها قابل کنترل است، این سوال مشروع پیش می آید که نکند و «ای بسا» و مثلا «از کجا معلوم» در ادامه همان سنت، تئوری توطئه باشد. صرفا در حد سوال و بدون اینکه کسی متهم این ماجرا باشد. بعضی پیامک ها هم آنقدر رندانه و ظریف است که از یک ذهن دولتی بعید است.
- بامزه ترین پیامکی که راجع به دکتر شریعتی خواندم این بود: هی کچل! آهسته تر...آخرش ما رو به کشتن می دی...شریعتی ترک موتور دکتر چمران.
- (در پاسخ به ارسال این پیامک ها برای کسی): نه! البته نه فقط به این دلیل که علیه شریعتی نباید تبلیغ کرد و نباید اینها را پخش کرد و ...بلکه به این دلیل که تا همین چندی پیش، حتی فوروارد کردن را بلد نبودم. تلفن باز هم نیستم. با دنیای مجازی هم از اساس میانه ای ندارم.
- چرا شریعتی؟ شکی نیست که شریعتی یکی از موثرترین روشنفکرانی است که هوس جایی دیگر، جوری دیگر را بر دل ها انداخت و ما را خواهان و امیدوار به امکان تغییر کرد. اندیشه ای بود منتقد وضع موجود و امیدوار به یک باید باشدی که نیست. امروز سرخوردگی از واقعیت ما را به همه وعده دهندگان و امیدبخشان بدبین می کند. «پیامبر دروغین امید!».
- این اتفاق نوعی واکنش است و الزاما در این واکنش تاریخ مطرح نیست، تاریخ ماجرا نشان از واقعیت دیگری دارد و آن اینکه شریعتی یک «مغضوب علیه» قدیمی بوده است و در حال حاضر هم هیچ اجماعی بر سر او در قدرت نیست نسل جدید خود را قربانی یک موقعیت می داند و دنبال یک مسبب است. چه کسی در دسترس تر از شریعتی. این وسط نسل همسال من، دلخور هم که باشیم تا بیاییم اس ام اس بزنیم و ...خیلی طول می کشد.
- در دنیای مجازی و در شبکه تلفن های موبایل: از یکسو جمله سازی به نام شریعتی، چرا که ظاهرا شریعتی مشروعیت بخش است و از سوی دیگر جوک سازی از شریعتی به قصد اسطوره شکنی و یا مثلا انتقام جویی. اگر حتی بخواهیم همه پرونده شریعتی را محدود کنیم به همین شبکه های مجازی و اینترنتی و تلفنی، بازهم می بینیم که از موقعیت دوگانه شریعتی در میان نسل جوان، به عنوان کاربران صحبت می کنیم: یکی اینکه شریعتی منبع مشروعیت شده برای یک عده و از جمله نسل جوان. دوم اینکه بله این نسل جوان اسطوره شکن است و قصد شکستن شریعتی را دارد. دو موقعیت با دو تحلیل متفاوت.
دلم برات غشرفت
( اسب طویله شاه )
( تلگراف هایزر به کاخ سفید )
.
.
.
.
.
.
دکتر شریعتی هنگام خرید شارژ ایرانسل
.
.
.
.
.
.
دکتر شریعتی هنگام خرید شارژ ایرانسل
.
.
.
.
.
خطاب صریح شریعتی به یکی از شاگردانش که به نمره اعتراض کرد.
.
.
.
.
.
دکتر شریعتی در حال کاسبی سر چهار راه