پادیاوند: پژوهشنامه یهود ایران - جلد ۱

با سرمایه و همت بنیاد جامعه دانشوران

از پیشگفتار کتاب:
نزدیک به چهار هزار سال از تاریخ یهود از آغاز رسالت حضرت ابراهیم و دعوت او برای پرستش خدای یگانه میگذرد. یهودیان ایران قریب به ۲۷۰۰ سال از این مدت را در ایران زیسته اند و به عبارت دیگر، بیش از نیمی از این دوران این
سرزمین زادگاه و پرورشگاه و جایگاه تلاش و کوشش این قوم بوده است.
با توجه به چنین پیشینه طولانی طبیعی به نظر میرسد که یهودیان ایران سهمی بزرگ در تاریخ مدون این سرزمین داشته باشند، اما در کتابهای آموزشی فارسی دوران معاصر، متاسفانه هیچ گونه مطلب مستندی پیرامون خدمات فرهنگی، اجتماعی سیاسی، اقتصادی و سایر جنبه های زندگی این قوم دیده نمی شود. در این کتابها فقط اشاراتی گذرا به خوشرفتاری و عطوفت بعضی از پادشاهان سرداران و بزرگان ایران زمین به جامعه یهودی شده است. تنها یادگارهای بجای مانده از این دوران نقل قولهایی است که سینه به سینه از پدران و مادران به نسل بعدی رسیده و شامل سرگذشتهای مربوط به خانواده و یا حداکثر، جامعه یهودی مقیم آن منطقه یا شهر بوده است که اکثر آنها بعد از گذشتن یکی دو نسل فراموش شده و فقط روایاتی از آن خاطرات به ما رسیده است. همچنین اشعار مذهبی به زبان فارسی آمیخته با لغات عبری که از سوی روحانیون در کنیساها یا مجالس شادمانی خوانده میشده، به انتقال و بقای این فرهنگ تا حدودی کمک کرده است. سرنوشت مکتوبات نیز بهتر از این نبوده است. علیرغم اینکه آثار نوشته شده اعم از کتاب، دستخط و کتوبا (عقدنامه) از نسلی به نسل بعدی می رسید، ولی کمتر کسی قادر به مطالعه و پژوهش در آنها بوده است که در نتیجه متروک مانده یا از بین رفته است. متاسفانه در خارج از ایران نیز شخص علاقه مند به تاریخ یهودیان ایران نمیتواند با استفاده از مآخذ شناخته شده غیر فارسی اطلاعات کافی در مورد یهودیان ایران به دست آورد...