شکوه الوند

بررسی جغرافیایی، تاریخی و فرهنگ مردمی

از متن کتاب:
کهن ترین جایی که واژه «آلوند» یاد شده، کتاب اوستاست ؛ که به گونه اتورونت (aurvant) پس از ذکر دو رشته کوه «همنکونه (Hamankuna) در زامیاد پشت (بند ۳) - که به نظر ما همین کلمه (همنکونه) بایستی گونه ای اندک دگرگشته از اسم قدیم همدان (هنگستان / هکمتان) بوده باشد - علی رغم آن که همه گفته اند اسم ه همدان / هگمتان در کتاب اوستا مذکور نگردیده از هشت قله آتورونت) (= انت آورونتو فانکو یاد کند که در معانی تند و تیز با شکوه و درخشان، دلیر و پهلوان بوده باشد. صفت «اروندی» هم در اوستا مکرراً، هم در فارسی باستان چنان که در تویکنده داریوش هخامنشی (DN) - به گونه ارووسته / ارونته همبر با اخردمندی یاد گردیده، که نیز به معنای «نیرو مندی و چالاکی » است. همین صفت «تندی و چالاکی» از معانی کلمه «ارونت» - که اسم کوه همدان باشد. از دیرباز براسم رود «دجله» (tigris) میانرودان هم اطلاق گردیده، زیرا کلمه «دجله» نیز خود به معنای «تیگ / تیغ / تیز ، تند و تیز رو» است...