مقدمه ای در باب آشنایی ایران با مظاهر تمدن غربی

رساله حاضر مقدمه ای کوتاه در باب آشنایی ایران و ایرانیان با مظاهر تمدن غربی است. نویسنده که پایان نامه دکترایش را در زمینه تاسیسات تمدنی جدید گذرانده است در این واپس نگری و ردیابی حقایق و واقعیات تاریخی، از اولین تماسها و آشنایی های ایرانیان عهد صفوی با مظاهر تمدنی غرب آغاز می کند. نیازها و شرایط تاریخی را بررسی میکند و دفتر را تا پایان عهد قاجاریه فرو می بندد.

از متن کتاب:
تمدن غربی یا تمدن جدید که امروز تقریبا بر تمام جهان حکمفرماست و همه ملل عالم در پی دست یافتن به آنند، بر مبنای تفکر علمی، یعنی اتکاء به مشاهده و تجربه و استقراء و استقصاء و قیاسات عقلی صحیح، استوار است و هر چیز که براین مبانی استوار نباشد نمیتواند نماینده تام مظاهر این تمدن باشد. پیدایش تمدن غربی هم مانند سایر رویدادهای تاریخی معلول علل بیشمار و گذشتن سالیان زیاد و قرون بسیار است که در این مختصر نمیتوان حق آن را ادا کرد و اهم آنها عبارتست از حکومت مسلمین در اروپا، جنگهای صلیبی و فتح قسطنطنیه به وسیله ترکهای عثمانی و از مهمترین نتایج آن، رونسانس علمی و هنری، تغییر شیوه تفکر قرون وسطایی، اصلاح مذهب مسیح، ترقی دریانوردی، اکتشافات جغرافیایی و علمی و اختراعات مفید و بزرگ. این تمدن وقتی پا از اروپا به خارج نهاد که مشرق زمین، در عین داشتن تمدن قابل ملاحظه، گرفتار قدرت نظام ایلی بود. ظهور تیمور ایران و ممالک همسایه آن را گرفتار تشنج ساخته و بر خرابه های حکومت مغول ، ویرانیهای تازه ای بر جای نهاده بود...