تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی - جلد ۱۲

تفسير و نقد و تحليل مثنوى جلال‌الدين محمد بلخى، از آثار ادبى - عرفانى استاد علامه محمدتقى جعفرى تبريزى (1304 - 1377ش)، به زبان فارسى است. اين شرح پانزده جلدى، كامل است و همه شش دفتر مثنوى مولوى از آغاز تا انجام در چهارده جلد آن، به‌صورت ترتيبى شرح شده است و جلد پانزدهم اختصاص به فهرست‌هاى فنى دارد و در واقع راهنماى موضوعى براى اين شرح است.
اهميت و امتياز اساسى اين شرح، در زاويه ديد انتقادى و اجتهادى آن نسبت به مباحث مطرح‌شده در مثنوى و نيز بررسى‌هاى تطبيقى و مقايسه‌اى بين انديشه‌هاى دانشوران گوناگون مارکسیستى، غربى و اسلامى و آگاهى كافى نسبت به نظريه‌هاى مطرح در مباحث بنيادين اجتماعى، سياسى، اخلاقى، عرفانى و انسان‌شناسه‌گانه است.
اين كتاب، شرح ترتيبى مثنوى است و نظم جداگانه‌اى ندارد و بر اساس ابيات دفترهاى شش‌گانه آن تنظيم شده است. دفتر يكم در جلد يك و دو، دفتر دوم در جلد سه و چهار و پنج، دفتر سوم در جلدهاى شش و هفت و هشت و نه، دفتر چهارم در جلدهاى نه و ده و يازده، دفتر پنجم در جلدهاى يازده و دوازده و دفتر ششم در جلدهاى سيزده و چهارده شرح شده است.