محمود طرزی

(1244 - 1312 هـ.خ)

تبار خانوادگی او به یک رهبر قومی قندهار به نام حاجی جمال خان (۱۷۰۹–۱۸۰۵) می‌رسید. پسر حاجی جمال خان، سردار پاینده محمدخان، ۲۲ پسر داشت که یکی از آنان به نام سردار رحم‌دل خان قندهاری (۱۸۳۲–۱۸۹۶) معروف بود. سردار رحم‌دل خان پدربزرگ محمود طرزی است. مادر محمود طرزی، از خاندان سدوزایی و دختر شهزاده مودودخان بود. در عهد پادشاهی عبدالرحمن‌خان خانواده محمود طرزی، به قلمرو ترکیه عثمانی تبعید شد. آن‌ها پس از توقف کوتاهی در کراچی، به بغداد می‌روند و پس از اقامتی کوتاه، به دمشق، مرکز روشنفکری امپراتوری عثمانی مهاجرت می‌کنند و همان‌جا ساکن می‌شوند. طرزی جوان به زودی دو زبان عربی و ترکی را می‌آموزد و سپس به زبان‌های آلمانی، فرانسوی و انگلیسی نیز در حد ترجمه تسلط پیدا کرده و دو بار نیز به نقاط مختلف اروپا سفر می‌کند. او در دو سال توقف خود در استانبول بین سال‌های ۱۸۹۶–۱۸۹۷ با سید جمال‌الدین اسدآبادی آشنا می‌شود و این آشنایی به دوستی عمیقی می‌انجامد تا آنجا که طرزی تحت تاثیر افکار و عقاید او در مورد نوگرایی در اسلام، قرار می‌گیرد. با عفو امیر حبیب‌الله خان، طرزی در سال ۱۹۰۳ به کابل بازمی‌گردد. در تمام دوران فعالیت ادبی و روزنامه‌نگاری‌اش در دورهٔ پادشاهی امان‌الله برای تحول و تجدد در جامعهٔ افغانستان تلاش می‌کند. محمود طرزی در ۲۲ نوامبر ۱۹۳۳ (۱ آذر ۱۳۱۲) در شهر استانبول ترکیه وفات نمود. دو دختر طرزی با دو شاهزاده افغانستان وصلت کردند. ثریا همسر امان‌الله شد و دختر دیگر همسر برادر امان‌الله، عنایت‌الله.