ظهیرالدین مرعشی

(0815 - 0892 هـ.ق)

او نویسندهٔ کتاب‌های تاریخ طبرستان و رویان و مازندران و تاریخ گیلان و دیلمستان است. وی همچنین از سیاست‌مداران فرمانروایی آل‌کیا در گیلان بوده‌است. وی پسر نصیرالدین، پسر کمال‌الدین، پسر قوام‌الدین حسینی مرعشی است. پدران وی و خاندانش در آمل و ساری و دیگر نواحی مازندران حکومت داشته‌اند، از جمله نیای وی میربزرگ که موسس سلسلهٔ مرعشیان بوده‌است. خود وی نیز از طرف کارکیا سلطان محمد، پادشاه گیلان، عهده‌دار سرداری سپاه و امارت سیاکله‌رود بود و لشکرکشی‌هایی را به مناطق مختلفی همچون آمل و اردبیل برعهده داشته. مهم‌ترین اثر ظهیرالدین تاریخ طبرستان و رویان و مازندران است که در سال ۸۸۱ به نام کارکیا میرزاعلی، پایان رسیده‌است. نثر این کتاب روان و ساده و حتی می‌توان گفت عامیانه و همراه با غلط‌های املایی و انشایی است. مولف گاه اصطلاحات و مثل‌های تبری به کار برده‌است. او از آیات و احادیث نیز برای بیان رویدادهای تاریخی بهره جُسته. از دیگر آثار ظهیرالدین نیز «تاریخ گیلان و دیلمستان» است که در باب تاریخ گیلان و به خواست کیاییان نوشته شده‌است. همچنین کتاب دیگری تحت نام «تاریخ گرگان و ری» از وی نام برده شده که ظاهراً اثری از آن باقی نمانده‌است.