من از چنگال استالین فرار کردم

گوشه ای از سرگذشت پناهندگان قفقازی در ایران (1323 - 1300 شمسی)

در سال های بین دو جنگ اول و دوم جهانی که با دوره اوج ترور و وحشت در اتحاد جماهیر شوروی توام بود، تعداد زیادی از مردمان قفقاز در واکنش به این وضیعت راه تبعید و مهاجرت را در پیش گرفتند؛ سرگذشت شامیل جوانشیر که همراه با گروه هایی دیگر از هم میهنانش در آن سال ها به ایران پناهنده شدند، به گونه ای که در این اثر بررسی ثبت تاریخی شده است خود گوشه هایی از این تجربه را بیان می کند.
"من از چنگال استالین فرار کردم" عنوان سلسله مقالاتی است که در فاصله 16 مرداد تا 16 بهمن 1332 در هفته نامه تهران مصور (شماره های 547-521) و در چهارچوب تبلیغات ضدکمونیستی آن ایام که این نشریه یکی از پایه های مهمش را تشکیل می داد، منتشر شد.
در ترتیب تولید انتشار این سلسله مقالات در هفته نامه تهران مصور سرآغاز بحث از شرح حال این گروه دوم - "آنهایی که از چنگ استالین فرار نکردند" - شروع شده بود و در انتها نوبت به بخش اصلی ماجرا، یعنی سرگذشت شامیل جوانشیر می رسید که در بازچاپ آنها به دلیل اهمیت بحث این ترتیب تغییر یافت.