شرح شوق: شرح و تحلیل اشعار حافظ - جلد 1
امتیاز دهید
نویسنده:
سعید حمیدیان
درباره:
حافظ
امتیاز دهید
مباحث موضوعی چون مدخلی بر اشعار
در پیشگفتار کتاب آمده است:
این دفتر به‌هیچ روی از شمار شروح گذشته یا شروح کمابیش سنتی نیست، از چند لحاظ:
شرح لغوی و دستوری نیست، اگرچه از حیث امور لغوی، دستوری یا زبانی نیز شاید آن را کمابیش دقیق‌تر از این سنخ شروح بیابید.
شرحی بر پایهٔ ساده‌سازی معنایی نیست چون نگارنده‌اش اعتقادی به این کار ندارد، بلکه با تجزیه و تحلیل دقیق عناصر هر شعر، اعم از کل شعر و یکایک ابیات و آحاد آن سروکار دارد.
این دفتر شرحی است بر پایهٔ تجزیه و تحلیل ساختار هر شعر و بررسی پیوندهای اجزای شعر، از ساختار معنایی و مضمونی ابیات گرفته تا عناصر بیانی همچون تشبیهات، استعارات، نمادها و به طور کلی تصاویر و بن‌مایه‌ها (موتیف‌ها) و نیز صنایع، زبان و غیره.
شرح حاضر را میتوان شرح و تفسیر شعر حافظ با شعر پارسی دانست، در درجهٔ اول با اشعار خود او و آنگاه کلیهٔ متون مهم پهنهٔ سخن پارسی.
تفاوت مهمی که قطعاً گفتنی است، در مورد متن مبناست. هر یک از شروح و تفاسیر معمولاً با اتکا و اعتماد به یک متن و طبع خاص از دیوان حافظ تدوین یافته؛ اما در این شرح نگارنده هر موردی که طبع خانلری را در شرح، توضیح و تحلیل وافی به‌مقصود نیافته‌است، از طبع علامه قزوینی استفاده کرده و هر دو را مبنا قرار داده‌است.
بیشتر
در پیشگفتار کتاب آمده است:
این دفتر به‌هیچ روی از شمار شروح گذشته یا شروح کمابیش سنتی نیست، از چند لحاظ:
شرح لغوی و دستوری نیست، اگرچه از حیث امور لغوی، دستوری یا زبانی نیز شاید آن را کمابیش دقیق‌تر از این سنخ شروح بیابید.
شرحی بر پایهٔ ساده‌سازی معنایی نیست چون نگارنده‌اش اعتقادی به این کار ندارد، بلکه با تجزیه و تحلیل دقیق عناصر هر شعر، اعم از کل شعر و یکایک ابیات و آحاد آن سروکار دارد.
این دفتر شرحی است بر پایهٔ تجزیه و تحلیل ساختار هر شعر و بررسی پیوندهای اجزای شعر، از ساختار معنایی و مضمونی ابیات گرفته تا عناصر بیانی همچون تشبیهات، استعارات، نمادها و به طور کلی تصاویر و بن‌مایه‌ها (موتیف‌ها) و نیز صنایع، زبان و غیره.
شرح حاضر را میتوان شرح و تفسیر شعر حافظ با شعر پارسی دانست، در درجهٔ اول با اشعار خود او و آنگاه کلیهٔ متون مهم پهنهٔ سخن پارسی.
تفاوت مهمی که قطعاً گفتنی است، در مورد متن مبناست. هر یک از شروح و تفاسیر معمولاً با اتکا و اعتماد به یک متن و طبع خاص از دیوان حافظ تدوین یافته؛ اما در این شرح نگارنده هر موردی که طبع خانلری را در شرح، توضیح و تحلیل وافی به‌مقصود نیافته‌است، از طبع علامه قزوینی استفاده کرده و هر دو را مبنا قرار داده‌است.
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی شرح شوق: شرح و تحلیل اشعار حافظ - جلد 1
به نظر من هر کس باید ضمن در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و تاریخی روزگار حافظ و آشنایی با ادبیات و تشبیهات و تمثیلات و قصه ها و اسطوره های شعر او، بیشتر بر روی دغدغه های حافظ به عنوان یک انسان با رویای عدم محدودیت در جامعه سرشار از محدودیت تکیه کند. یعنی شخص ، خود را در زمانه حافظ تصور کند و نوعی همزاد پنداری را با او را در مقابل جامعه سنتی روزگارش بگذارد و ببیند حافظ چه چیزهایی را می ستاید (عشق، عاشق و معشوق، می، ساقی، عناصر زیبای ظبیعت، رندی (قانون شکنی در مقابل عرف و قوانین غیر انسانی حاکم بر جامعه) و حتی درد و رنج عاشق و ...) و چه چیزهایی را تقبیح می کند و یا از آنها شکوه و شکایت میکند (زاهد، صوفی، ریا، غیرت یا آزردن معشوق (سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد/ دلبر -که در کف او موم است سنگ خارا-) و ... ). اینگونه میتوان به جان کلامش نزدیکتر شد.
حافظ شناسی، دفتر هجدهم، 1394، مقالۀ «چنین کنند بزرگان» نوشتۀ دکتر محمد یوسف نیّری.
ای کاش در کامنت بالا یک نمونه از «تحلیلهای نادرست و برداشتهای شخصی» این کتاب هم نشان داده شده بود تا خوانندگان حمب یر غرض‌ورزی نویسنده نکنند!
حافظ شناسی، دفتر هجدهم، 1394، مقالۀ «چنین کنند بزرگان» نوشتۀ دکتر محمد یوسف نیّری. ای کاش در کامنت بالا یک نمونه از «تحلیلهای نادرست و برداشتهای شخصی» این کتاب هم نشان داده شده بود تا خوانندگان حمل بر غرض‌ورزی نویسنده نکنند!