عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان

نویسنده: ابوالحسن م.صادق - عیدیت غزالی

در این کتاب که هر فصل آن به تبیین آرا و اندیشه‌های اقتصادی یکی از متفکرین مسلمان اختصاص یافته عمدتا عقاید اقتصادی علمای اهل تسنن طی سده‌های پنجم تا دوازدهم هجری به تصویر کشیده شده است. از قبیل: المحاسبی، ابن حزم، نظام‌الملک طوسی، غزالی، ابن طفیل، ابن تیمیه، ابن القیم، الشاطبی، ابن خلدون، و شاه‌ ولی الله. به زعم مترجم: "کتابی که برگردان فارسی آن را در پیش‌روی دارید عمدتا تلاشی است که نشان می‌دهد مباحث اقتصادی فراوانی از قبیل قیمت‌ها، قیمت‌گذاری، پول، بهره، سازمان اقتصادی، حقوق مالکیت، دستمزدها، مالیات‌ها، مقررات‌گذاری، و... از جمله مسائلی هستند که دارای قدمتی بسیار کهن نزد علمای مسلمان بوده و بسیاری از این مباحث با دقت‌هایی در خور تحسین مورد توجه و تجزیه و تحلیل آن‌ها قرار گرفته است... با کنکاش در نظریات اقتصادی خواجه نصیرالدین طوسی معلوم می‌شود که چگونه ششصد سال قبل از آدام اسمیت اسکاتلندی، در جهان اسلام و در ایران تجزیه و تحلیل‌های علمی اقتصادی وجود داشته است... به همین ترتیب بر خلاف آن‌چه در کتب تاریخ عقاید و اندیشه‌های اقتصادی آمده که آدام اسمیت (1790-1723) را پدر علم اقتصاد است. زیرا او بود که برای نخستین‌بار اهم مسائل اقتصادی را به صورتی علمی مطرح ساخت و کوشید تا تئوری‌های اقتصادی را که بیان‌گر اقتصاد زمان خود وی بوده است عنوان نماید... در یک مقایسه‌ی کوتاه و سریع بین دو سلسله از علمای اقتصاد در دنیای غرب و بین علمای مسلمان... ملاحظه می‌شود که نخستین سلسله از صاحبان عقاید اقتصادی که در ادبیات اقتصادی غرب مورد توجه قرار می‌گیرد و حتی قبل از اقتصاددانان کلاسیک و مرکانتی لیست‌ها بودند گروهی تحت عنوان "رایزنان کشورداری و جزوه‌نویسان" نام گرفتند که این گروه (قرن هفدهم میلادی) معاصر با آخرین سلسله از نویسندگان مسلمان از قبیل شاه ولی‌الله و ابن خلدون (پس از ابن خلدون و قبل از شاه‌ ولی‌الله).... قرار می‌گیرند.