بازنامه
امتیاز دهید
نویسنده:
ابوالحسن علی بن احمد نسوی
مصحح:
میر علی غروی
امتیاز دهید
با مقدمه ای در صید و آداب آن در ایران تا قرن هفتم هجری
اصطلاح بازنامه (مترادف با شکارنامه یا اشکره‌نامه، صیدنامه، جوارح‌نامه، کتاب‌البیزره یا کتاب البزدره، کتاب شکره‌داری، کتاب البزاه، کتاب الجوارح) از دیرباز به کتابها یا رساله‌هایی اطلاق شده که در وصف انواع پرندگان شکاری و چگونگی پرورش و نگهداری آنها و شیوه‌های شکار با آنها و تشخیص بیماریهایی که بدانها مبتلا می‌شوند و طرق درمان این بیماریها نوشته شده است. کتاب بازنامه در واقع یک کتابی درباره جانورشناسی است. گفته‌اند پادشاهان یونان و روم نخستین کسانی بودند که با باز شکار کردند. «اداره بازیاری» از جمله ادارات پادشاهی بوده است، آیینِ بسیار کهن رها کردن باز در جشنهای نوروز، که «مرغِ نوروزی» جایگزین آن شد، شاهدی دیگر است. تداول واژه‌های «باز» و «بازیاری» و دیگر مشتقات آن، بویژه اسامی ایرانی طیور صید و آلات و اسباب آن در میان آرامیان و عربها و ارمنیان و جز اینان، گواه است بر اینکه این فن یکسره از تمدنهای کوهستانی مشرق و سرزمین ایران سرچشمه گرفته است.
حدود سیصد ونود وسه سال قمری از هجرت پیامبر می گذشت. در شهر ری که در آن زمان ازشهرهای علمی به شمار می رفت و مراکزعلمی زیادی درآن وجود داشت، پسری به دنیا آمد. این پسرراپدر،علی نام نهاد.علی سالهای زیادی از عمرش را در همان شهر گذراندولی چون اجداد او،اهل نسا بودند به نسوی شهرت پیدا کرد. نسا از شهرهای قدیم خراسان در نزدیکی شهر عشق آباد کنونی درجمهوری ترکمنستان است. این منطقه به ایران تعلق داشت ولی پس ازدوران نادر ، درتعیینخط مرزی ایران و روسیه درسال ۱۸۸۵ میلادی جزوترکمنستان روسیه گردید.
نسوی از هشت سالگی به نگهداری پرندگان وجانوران شکاری، علاقه پیدا کرد. او از نگهداری پرندگان شروع کرد و با صرف حدود شصت سال از عمر و داراییش دراین راه، کتاب ” بازنامه ” رانوشت. خود او می گوید: کتابهایی که در این علم به زبانهای هندی ، رومی وپارسی نوشته شده بود به دست آورده و خوانده است و علم پزشکی را در زمینه ترکیب کردن داروها ، معجون ها و پادزهرها، خود تجربه کرده است.
علی نسوی، معاصر ابوریحان و ابن سینا بود و خود را شاگرد ابن سینا می دانست.
او در فلسفه، علم نجوم، منطق، پزشکی، داروشناسی وپزشکی جانوران زبردست واستاد بود. در ریاضیات ، خصوصا هندسه، تخصص و تبحری فوق العاده داشت. وی از نخستین کسانی است که تعلیمات شیخ الرئیس ابوعلی را درخراسان و عراق منتشر کرد. ابوالحسن علی نسوی نزدیک به صد سال عمر کرد و تا آخرعمر در سلامت کامل بود ولی ده سال آخر عمرش به دلیل ضعف، توانایِی راه رفتن در کوی و برزن را نداشت و خانه نشین بود . هر چند تاریخ دقیق وفات وی معلوم نسیت اما اگر او صد سال عمر کرده باشد باید در سال ۴۹۳ هجری قمری دار فانی را وداع گفته باشد.
بیشتر
اصطلاح بازنامه (مترادف با شکارنامه یا اشکره‌نامه، صیدنامه، جوارح‌نامه، کتاب‌البیزره یا کتاب البزدره، کتاب شکره‌داری، کتاب البزاه، کتاب الجوارح) از دیرباز به کتابها یا رساله‌هایی اطلاق شده که در وصف انواع پرندگان شکاری و چگونگی پرورش و نگهداری آنها و شیوه‌های شکار با آنها و تشخیص بیماریهایی که بدانها مبتلا می‌شوند و طرق درمان این بیماریها نوشته شده است. کتاب بازنامه در واقع یک کتابی درباره جانورشناسی است. گفته‌اند پادشاهان یونان و روم نخستین کسانی بودند که با باز شکار کردند. «اداره بازیاری» از جمله ادارات پادشاهی بوده است، آیینِ بسیار کهن رها کردن باز در جشنهای نوروز، که «مرغِ نوروزی» جایگزین آن شد، شاهدی دیگر است. تداول واژه‌های «باز» و «بازیاری» و دیگر مشتقات آن، بویژه اسامی ایرانی طیور صید و آلات و اسباب آن در میان آرامیان و عربها و ارمنیان و جز اینان، گواه است بر اینکه این فن یکسره از تمدنهای کوهستانی مشرق و سرزمین ایران سرچشمه گرفته است.
حدود سیصد ونود وسه سال قمری از هجرت پیامبر می گذشت. در شهر ری که در آن زمان ازشهرهای علمی به شمار می رفت و مراکزعلمی زیادی درآن وجود داشت، پسری به دنیا آمد. این پسرراپدر،علی نام نهاد.علی سالهای زیادی از عمرش را در همان شهر گذراندولی چون اجداد او،اهل نسا بودند به نسوی شهرت پیدا کرد. نسا از شهرهای قدیم خراسان در نزدیکی شهر عشق آباد کنونی درجمهوری ترکمنستان است. این منطقه به ایران تعلق داشت ولی پس ازدوران نادر ، درتعیینخط مرزی ایران و روسیه درسال ۱۸۸۵ میلادی جزوترکمنستان روسیه گردید.
نسوی از هشت سالگی به نگهداری پرندگان وجانوران شکاری، علاقه پیدا کرد. او از نگهداری پرندگان شروع کرد و با صرف حدود شصت سال از عمر و داراییش دراین راه، کتاب ” بازنامه ” رانوشت. خود او می گوید: کتابهایی که در این علم به زبانهای هندی ، رومی وپارسی نوشته شده بود به دست آورده و خوانده است و علم پزشکی را در زمینه ترکیب کردن داروها ، معجون ها و پادزهرها، خود تجربه کرده است.
علی نسوی، معاصر ابوریحان و ابن سینا بود و خود را شاگرد ابن سینا می دانست.
او در فلسفه، علم نجوم، منطق، پزشکی، داروشناسی وپزشکی جانوران زبردست واستاد بود. در ریاضیات ، خصوصا هندسه، تخصص و تبحری فوق العاده داشت. وی از نخستین کسانی است که تعلیمات شیخ الرئیس ابوعلی را درخراسان و عراق منتشر کرد. ابوالحسن علی نسوی نزدیک به صد سال عمر کرد و تا آخرعمر در سلامت کامل بود ولی ده سال آخر عمرش به دلیل ضعف، توانایِی راه رفتن در کوی و برزن را نداشت و خانه نشین بود . هر چند تاریخ دقیق وفات وی معلوم نسیت اما اگر او صد سال عمر کرده باشد باید در سال ۴۹۳ هجری قمری دار فانی را وداع گفته باشد.
آپلود شده توسط:
farshid_ett
1397/03/04
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی بازنامه