لنین و لنینیسم

ولادیمیر ایلیچ اولیانوف (لنین) چهره ای سرشناس و برجسته در تاریخ اجتماعی سیاسی قرن بیستم و بسیار تاثیرگذار در تحولات روسیه بوده است. از یکسو کمونیست‌های مکتبی و قشری لنین را تا منزلت یک خدایگان در مذهب کمونیسم اعتلا بخشیده‌اند و آموزه‌های او (در قالب مارکسیسم – لنینیسم) را همچون یک کتاب مقدس می‌شمارند و از سوی دیگر دنباله روان لیبرالیسم لنین را یک دیکتاتور بی‌رحم و خشن معرفی می‌کنند که برای نیل به هدف‌های استبدادی خویش از هیچ کاری فروگذار نکرد. عده‌ای دیگر اما بر این باورند که لنین شخصیتی برجسته و مفید در روند انقلاب‌های جهانی بود و آرمانی بزرگ داشت اما راه و روشی را در پیش گرفت که به خودکامگی و استبداد مطلق حزب کمونیست شوروی انجامید. دیوید شوب نویسنده کتاب در زمره روشنفکرانی است که قائل به این رای است.
شوب خود در جنبش سوسیال دموکرات روسیه عضویت داشت و در انقلاب 1905 روسیه شرکت کرده بود. او با سردمداران حزب بلشویک و سایر احزاب آشنایی شخصی داشت. داوری او درباره لنین چنین است: «بلشویسم خشن ترین شکل مارکسیسم اروپایی است و ریشه این خشونت را باید در روند انقلاب روسیه از 1825 تا 1917 و نیز استبداد رای و انعطاف ناپذیری شخص لنین دانست. لنین خود را یک ابرمارکسیست به شمار می‌آورد؛ پایبند به مارکسیسم اصیل و مخالف با هر گونه تجدیدنظرطلبی...»
دیوید شوب شخصا با بسیاری از رهبران بلشویک از جمله لنین، تروتسکی، بوخارین و لیبرال‌ها و سوسیالبیست‌های برجسته نظیر کرنسکی، میلیوکوف، چرنوف و... آشنایی داشت.
از آنجا که یک تاریخ کامل بلشویسم در پیرامون زندگی لنین تنیده شده است، نویسنده به ردیابی جنبش انقلابی روسیه از سال 1825 به بعد و به تشریح انقلاب‌های 1905 و 1917 و نقش لنین در هر دو آنها و نیز روند تفکر انقلابی که به لنینیسم انجامید می‌پردازد. سبک نگارش ساده و روان نویسنده به گونه ای است که حتی خوانندگان ناآشنا با تاریخ روسیه نیز قادر به درک رویدادهایی هستند که بر مسیر تاریخ جهانی تاثیری عمیق داشته است.
«لنین و لنینیسم» با گاه شماری زندگی و معرفی آثار مکتوب لنین آغاز می‌شود و در 22 فصل ظهور و تطور این شخصیت انقلابی را می‌کاود. بذرهای انقلاب، سال‌های جوانی لنین، زندان و سیبری، زایش بلشویسم، نخستین انقلاب روسیه (1905) و... عنوان برخی فصل‌های کتاب است. در پایان نیز بینش فلسفی، تفکر سیاسی و اقتصادی، اندیشه‌های نظامی‌و استراتژیکی و باورهای دینی و اخلاقی لنین بطور مجزا بررسی شده است.