فلسفه و آینده نگری

در آینده ­نگری چیزی بیرون در توانایی صاحبان آن و مستقل از اندیشه و عمل آنان محقق نمی­ شود به عبارت دیگر آینده اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی با فکر و علم و همت و توانایی و تدبیری که مردمان دارند ساخته می­‌شود.
این دفتر به این قصد نوشته شده است که مقدمه­ ای برای طرح شرایط امکان آینده نگری به طور کلی باشد. آینده نگری مبادی و اصولی دارد و این اصول در پاسخ به بعضی پرسش­های فلسفی بیان می ­شود چنانکه فی ­المثل باید بدانیم که زمان و تاریخ چیست و چگونه است که آدمی می ­تواند آینده را ببیند و علمی دارد که با آن آینده را می سازد و نیز وقتی افق تاریک می­ شود شاید به مدد تفکر باز هم بتواند با درک شرایط امکان گشایش افق، از تاریکی بیرون آید.
آینده در هیچ جا امر معین و متعین نیست و هر کشوری باید خود راه آینده ­اش را بشناسد و موانع راه را از میان بردارد. شناختن موانع و امکان­ها هم مسبوق و موقوف به درک زمان است. زمان به معنایی که در اینجا آمده است زمان محاسبه پذیر نیست. این زمان، زمان اندیشه و عمل و نحوه تحقق وجود ماست. به عبارت دیگر آینده نگری چیزی جز یافت زمان آینده نیست. زمان وحدت ­بخش کارها و چیزهاست و نه مجموعه چیزهایی که محقّق شده است و می­ شود. پس به فکر نظم وحدت کارها باشیم. آینده ­نگری در هر کشوری درک امکان­ها و توانایی مردم آن کشور است و نه حکایت آرزوهای آنان».

این کتاب علاوه بر مقدمه و نیز طرح مقدماتی مسئله، مشتمل بر 8 فصل است:
آینده­ نگری چیست و چگونه است؟
امکان و آینده
پیشرفت و آینده علم و توسعه
جلوه آینده در آیینه توسعه
فلسفه و آینده
آینده فلسفه
ملاحظاتی درباره الگوی ایرانی ـ اسلامی پیشرفت
ذیل آن: درباره الگوی ایرانی ـ اسلامی پیشرفت
پیشرفت و اخلاق
فهرست اعلام