جستارهایی در ادبیات تعلیمی ایران

منظور از«ادبیات تعلیمی»، ادبیاتی است که نیکبختی انسان را در بهبود منش اخلاقی او می داند و تلاش خود را متوجه پرورش قوای روحی و تعلیم اخلاقی انسان می کند.« ادبیات تعلیمی»، بخش بزرگی از ادبیات فارسی است که پند و اندرز، آموزه های زهد آمیز و اخلاقیات، گونه های رنگارنگ آن است. حتی درون مایه های تغزلی و حماسی نیز در ادبیات فارسی، به نوعی با آموزش های اخلاقی پیوند خورده است. در کتاب حاضر، انواع«ادبیات تعلیمی» از قرن چهارم هجری به بعد، همراه با منابع، پیشینه ها و ویژگی های آن در هر دوره، بررسی شده است. برای این منظور، سه منبع اصلی و تاثیرگذار در ادبیات تعلیمی فارسی، یعنی اخلاقیات ایران باستان، اخلاقیات اسلامی و اخلاقیات فلسفی، مورد توجه قرار گرفته است. عناوین مباحث اصلی کتاب عبارت اند از:«معرفی اندرزنامه های معروف»،«ابن مقفع و میراث اخلاقی ایران باستان»،«مثنوی آفرین نامه»،«اندرزهای انوشیروان و بزرگمهر در شاهنامه»،«افکار تعلیمی درگرشاسب نامه»،«افکار تعلیمی در مثنوی روشنایی نامه»،«آداب الصوفیه»،«کیمیای سعادت»،«حدیقه سنایی»،«مخزن الاسرار نظامی»،«سیر العباد سنایی و کمدی الهی دانته» و«اخلاق قلندر و مسئله زبان».