دیوان اشعار حاج هادی اسدآبادی متخلص به روح‌القدس

مصحح: ابوالحسن جمالی اسدآبادی

حاج سیدهادی روح‌القدس فرزند سیدطاهر بن سیدکاظم الحسینی اسدآبادی و مادرش سیده‌بیگم از سادات جلیل القدر حسینی است. تاریخ ولادت وی سال 1252 قمری بوده و در 21 ماه رجب 1346 هجری در سن 94 سالگی فوت می‌نماید و جنازه او را با تجلیل و احترام در مدخل راهرو بقعه امامزاده احمد در کوی سیدان اسدآباد دفن می‌نمایند. وی تحصیلات ابتدایی و مقدمات عربی را نزد مرحوم سیدصفدر پدر سیدجمال‌‌الدین اسدآبادی شروع و در این دوره با سیدجمال‌الدین هم‌مکتب و هم‌بازی بوده و سپس برای تکمیل تحصیلات عازم تهران می‌شود و به مدت هفت سال در مدرسه مروی تهران مشغول به تحصیل علوم متداول روز بوده و پس از کسب اجازه اجتهاد در امور شرعیه از پیشوایان وقت اسدآباد مراجعت و خانه وی ملجأ و مرجع ارباب رجوع واقع و عمری را با تقوا و احترام می‌گذراند. در این کتاب دیوان اشعار این شاعر و ادیب و فقیه آورده شده است. دو نکته در این دیوان نمایان است که این دو موضوع او را سخت ناراحت کرده است؛ اولی روش سیدرکن‌الدین پسر ارشد اوست که از روال کار او ناراضی بوده و در ادبیه‌ای او را نکوهش می‌نماید و دومی مسئله چند غزل خوب شاعر است که حسنخان سرتیپ افشار بانی چاپ کتاب ریاض العارفین تألیف رضاقلی‌خان هدایت از او می‌گیرد که در این کتاب چاپ کند و ناجوانمردانه تخلص آنها را از روح‌القدس به طالب عوض کرده و در مقدمه کتاب آنها را به نام خودش به چاپ می‌رساند. این کار شاعر را بی‌نهایت آزرده و رنج می‌دهد به اندازه‌ای که در ادبیه‌ای حسنخان را هجو و در چند غزل او را دزد اشعار خود معرفی می‌نماید.