کوروش نامه: منظوم

مارکس فرموده "تاریخ دو بار تکرار می شود بار اول به صورت تراژدی و بار دوم به صورت کمدی"
آیا می توان همین حرف را درباره کتاب ها هم زد؟ شاید بله! کوش نامه، کوروش نامه، بانوگشسب نامه، گرشاسپ نامه، سام نامه، فرامرز نامه و قس علی هذا، همه و همه تلاش برای تکرار خاطره ی زیبای شاهنامه در ذهن ایرانی ست. متدینین شان هم امثال حمله حیدری را نوشته اند. اینکه کدامشان موفق بوده اند؟ به نظرم هیچ کدام. آنچه شاهنامه را از سایرین متمایز می کند به نظرم در چند نکته قرار دارد.
یکم اینکه شاهنامه، شعر است و منظومه نیست. سخن به نظم سرودن و رعایت متقارب مثمن محذوف یا فعولن فعولن فعولن فعل، هنر نیست. استفاده از آرایه است که منظومه را به شعر تبدیل می کند.
دوم اینکه شاهنامه افسانه نیست، اسطوره ست. مرد اژدها پیکر -که مغز انسان ها را خوراک ماران می ساخت- را کشتن اسطوره ست ولی دویدن گرشاسپ به مدت نیم روز بر پشت اژدها تا رسیدن به سر آن افسانه! اولی پیامی دارد و دومی به قول مارکس کمدی ست.
سوم اینکه شاهنامه هم بخش پهلوانی دارد. بخش پهلوانی شاهنامه کاملا من در آوردی ست. پهلوانان اشکانی مثل گیو و گودرز و ... نقش می یابند. پهلوانانشان از زیر بته عمل نمی آیند و مثل امیر ارسلان نامدار هم به یک دست سپاهی را حریف نیستند. تهمتن شان هم توسط سهراب و اکوان دیو شکست می خورد. ولی از منبعی به نام خوذای نامک یا خدای نامه گرفته شده است. اینکه چقدر فردوسی به متن خدای نامه وفادار بوده را نمی دانیم. ولی در عجبم این اندرزهای دیااکو به فرورتیش را نویسنده محترمه کوروش نامه از کدام منبع استخراج کرده است؟ آیا منبعی در دسترس ایشان است؟ یا باز هم با کمدی دیگری روبروییم که تلاش می کند مثل شاهان ساسانی اندرزسازی کند؟ والله اعلم.