تاریخ عضدی

ب‍ا ت‍وض‍ی‍ح‍ات‌ و اض‍اف‍ات‍ی‌ از: ع‍ب‍دال‍ح‍س‍ی‍ن‌ ن‍وای‍ی‌

کتاب حاضر که به نام مولفش شاهزاده عضدالدوله سلطان احمد میرزا به تاریخ عضدی شهرت یافته کتاب ارزنده ای است در باب سه پادشاه نخستین سلسله قاجاریه یعنی آغا محمد خان بنیان گذار سلسله و بردار زاده اش باباخان که پس از جلوس بر تخت سلطنت به نام فتحعلی شاه خوانده شد و نوه فتحعلی شاه و ولیعد وی محمد میرزا که پس از استقرار بر مسند پادشاهی ایران محمد شاه نامیده شد.
این دوره از تاریخ ایران بسیار مهم و قابل مطالعه می باشد. زیرا در این روزگار است که ایرانیان، پس از قرن ها آرامش و آسایش فکری ناشی از جهل و بی خبری و دور افتادگی از جهان پر تحول علمی و صنعتی مغرب زمین، یک باره با اروپائیان نیرومند و مزدور و حیله گر روبرو شدند و به همین جهت در هر جنگی که کردند مغلوب شدند و در هر مذاکرده ای مغبون، در همین روزگار است که روس ها ولایات ماورا ارس را از ایران به زور گرفتند و ناپلئون بناپارت در اندیشه حمله به هند، سفیر و نماینده سیاسی و افسر و مستشار نظامی به ایران فرستاد و هزاران قول و قرار گذاشت. ولی، با تغییرات سیاسی اروپا ناجوانمردانه ایران را رها کرد و باز در همین روزگار است که نمایندگان سیاسی دربار انگلستان و نمایندگان کمپانی هند شرقی، با استقاده از این تحولات سیاسی و با پرداخت رشو فراوان به دربار جاهل و بی خبر قاجاری، وارد صحنه سیاست ایران شدند و هر کار که خواستند به سود خود کردند و سرانجام نیز با تحریکات زیر جلی و تهدیدات آشکار سرزمین های شرقی یعنی افغانستان را از ایران جدا ساختند.