اسرار مرگ استالین

در روز 5 مارس سال 1953، ژوزف استالین پیشوای اتحاد جماهیر شوروی سابق درگذشت. حیات سیاسی او به عنوان خودکامه ای که بر زندگی میلیون ها انسان استیلا داشت طی چند دهه مورد تجزیه و تحلیل و موشکافی قرار گرفته است. اما حدس و گمان و حتی جدال درباره آخرین روزهای زندگی او همچنان ادامه دارد.
آیا استالین پس از خونریزی مغزی به دلایل طبیعی جان باخت یا چون قصد هدایت اتحاد جماهیر شوروی به سوی جنگی نافرخنده را داشت توسط اطرافیانش به قتل رسید؟
خاطرات لوزگاچف از وقایع آن شب، رادزینسکی را درباره علت واقعی خونریزی مغزی و مرگ استالین به شک انداخت. محافظ استالین تایید کرد که آن شب نه خود استالین بلکه خروستالف، سرمحافظ استالین بود که دستور آزادباش را داده بود.
لوزگاچف گفت: "اگر استالین بود به طعنه از محافظان می پرسید: "می خواهید به رختخواب بروید؟" و چنان به ما خیره می شد که ما جرات نمی کردیم بگوییم بله! بنابراین ما از شنیدن دستور خروستالف حسابی شاد شدیم و بدون آنکه به آن فکر کنیم به رختخواب رفتیم."
صبح روز بعد استالین تا دیروقت از اتاقش خارج نشد. محافظان به تدریج نگران حال او شدند، اما هیچکدام جرات نداشتند به اتاق او بروند. آنها حق نداشتند مزاحم استالین شوند مگر آنکه او شخصا آنها را فرابخواند.