گذشته چراغ راه آینده است: تاریخ ایران در فاصله دو کودتا

پژوهش گروهی: جامی
ویراستار: بیژن نیک بین

تاریخ معاصر ایران در فاصله کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ تا کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

کتاب گذشته چراغ راه آینده است، در اواسط دهه پنجاه توسط جمعی از نویسندگان که خود را با نام اختصاری -جامی- معرفی کرده اند، بصورتی محرمانه چاپ شد و بگونه ای تدریجی در اختیار خوانندگان قرار گرفت. این کتاب بعد از انقراض حکومت پهلوی به دفعات و در دهها هزار نسخه تجدید چاپ و منتشر شده است. کفته می شود مولفین فروتن این اثر کم نظیر تاریخی قبل از نگارش این کتاب بین هم قسم یاد می کنند که نام آنان بعد از مرگشان منتشر شود. همین امر باعث شد تا این کتاب نخست در زمان پهلوی بصورت دست نویس و سپس بگونه تایپی و در روندی مخفیانه در بین خوانندگان توزیع شود. بعد از وقوع انقلاب در ایران اگرچه این کتاب تجدید چاپ شد و منافع مادی مهمی برای ناشران آن به همراه اورد اما این سه نویسنده هرگز اقدام به طرح ادعایی در این خصوص ننمودند.