دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی

منطقه آسياي مرکزي به دليل سابقه ارتباطات فرهنگي و تمدني و اهميت ژئوپليتيک آن در سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در سال هاي پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، همواره مورد توجه اهداف ديپلماسي اقتصادي ايران بوده است. اکنون 25 سال از استقلال کشورهاي اين منطقه در مرزهاي شمالي ايران مي گذرد. در حالي که طي اين مدت وجه غالب رفتار سياست خارجي ايران در منطقه متاثر از گفتمان ژئوپليتيک و داراي وجهي عمل گرايانه و منفعت محور بوده است، دولت يازدهم نيز در چارچوب گفتمان اعتدال گرايي با اقتصادمحور اعلام کردن سياست خارجي خود، توجه ويژه اي را به گسترش روابط اقتصادي با جمهوري هاي آسياي مرکزي معطوف داشته است. سوال اصلي اين است که دستاوردهاي ديپلماسي اقتصادي جمهوري اسلامي ايران در منطقه آسياي مرکزي در دوران پس از استقلال اين کشورها چيست و علل و عوامل اولويت يافتن ديپلماسي اقتصادي در سياست خارجي دولت يازدهم در اين منطقه کدام هستند؟ در پاسخ، فرضيه اصلي تحقيق اين است که هر چند سياست عمل گرايي برگرفته از گفتمان ژئوپليتيک ايران در آسياي مرکزي در دو دهه گذشته به گسترش نسبي روابط اقتصادي ايران با کشورهاي اين منطقه منجر شده است، اما ماهيت تعامل گرا و توسعه محور گفتمان اعتدال گراي دولت يازدهم و الزامات ناشي از اهداف سند چشم انداز و سياست هاي کلي اقتصاد مقاومتي، باعث اولويت يافتن ديپلماسي اقتصادي در سياست خارجي دولت يازدهم در آسياي مرکزي شده است. اين نوشتار به دنبال آن است تا ضمن بررسي عملکرد ديپلماسي اقتصادي ايران در آسياي مرکزي در دوره پس از استقلال اين کشورها، جايگاه و اهميت ديپلماسي اقتصادي را در سياست خارجي دولت يازدهم در آسياي مرکزي ارزيابي و تحليل نمايد.