آن گونه که من زیستم (خود زندگینامه)

مقدمه:
خود زندگینامه اما گلدمن را در سال ۱۳۶۵ به سفارش روشنک داریوش که در آن هنگام مدیر انتشارات روشنگران بود، ترجمه کردم. یاد روشنک داریوش گرامی باد که در آن روزها سیاست انتشار کتابهایی همچون قطره اشکی در اقیانوس، چرخ دنده سارتر و خودزندگینامه اما گلدمن را پیش گرفته بود با این امید که به جریان تقدس زدایی از ایدئولوژی های آرمانخواه قرن نوزدهمی یاری رساند که نتیجه پیروزی آنها در عرصه عمل در قرن بیستم آشکار شده بود. خود زندگینامه اما گلدمن از این نظر یک کتاب کاملاً کلاسیک محسوب می شود و دو فصل مهم و بسیار طولانی آن حدود ۲۰۰ صفحه به روایت رویدادهای سالهای نخست پس از انقلاب بلشویکی روسیه اختصاص دارد. شرح ملاقات های اما گلدمن و الکساندر برکمن با شخصیتهای مهم انقلابی از جمله لنین، تروتسکی، زینوویف، گورکی... و ارزیابی سیاستهای بلشویکی از چشم دو آرمانخواه آنارشیست که به دلیل فعالیتهایشان در دفاع از انقلاب روسیه از آمریکا به روسیه انقلابی تبعید شدند، خواندنی است.
و اما خواندنی تر از آن روایت گلدمن از باورهای آنارشیستی خود اوست. ذهن ساده نگر، صریح و عملگرای او که به رغم تبار روسی - یهودی اش کاملاً آمریکایی می نماید موجب شده تصویری ساده و شفاف از یک وجه مشترک بنیادین تمامی ایدئولوژیهای قرن نوزدهمی از جمله آنارشیسم ارائه دهد: باور آنها به موجودی انتزاعی به نام مردم یا خلقِ تحت استثمار که. معصوم و بی گناه است، در حوادث بزرگ و تاریخ سازی چون دهه ها سلطه بی منازع استالین با حاکمیت رایش سوم در آلمان هیچ نقشی نفساً و اثباتاً ندارد و نیازمند پیشگامان رزمنده ای است که در نقش ناجی او، آگاهش کنند و برایش بجنگند تا از شر قدرتمندان و حکومتگران و سرمایه داران نجات یابند.
این باور اینک، دست کم در بخشهایی از جهان که تحلیل دایم رویدادها مانع از ساده اندیشی و فراموشی تاریخی شده، به تاریخ پیوسته است، اما شاید روایت اِما گلدمن از آن برای ما امکانی برای اندیشیدن به وضعیت خودمان فراهم آورد.