دیوان حکیم سوزنی سمرقندی

به تصحیح: ناصرالدین شاه حسینی

مروری بر کتاب
سوزنیِ سمرقندی شاعر ایرانی نیمه نخست سده ششم هجری و ملقب به تاج الشعرا. او با سنایی، انوری، امیرمعزی و ادیب صابر معاصر بوده است.
سوزنى شاعرى هجاگو و بدزبان بود و در گفتن هجو از هیچ کس پروا نداشت و شاید کمتر کسی از اطرافیان وی از تیغ زبان تند او در امان ماند. چنانکه بیش از یک سوم از دیوان او را هجا تشکیل می دهد.
وى با شعرائی چون عمعق، سنائى، انورى، معزى، ادیب صابر و رشیدى معاصر بود و با بعضى از آنان (بخصوص سنائی غزنوی) مهاجات داشته و ایشان را به نیش زبان خود آزرده است.
وی در هجو معانى خاص ابداع کرده که این امر به علاوه ی استفاده او از کلمات و عبارات خاص و بعضاً مهجور قرون پیشین , درک اشعارش را با وجود سلاست و روانی , برای خواننده ی این دوران گاه بسیار پیچیده و نامفهوم می سازد. همچنین او اولین شاعری است که الفاظ ترکی را وارد شعر پارسی نمود.
گفته‏اند که سوزنى در اواخر عمر دست از هجو و هزل کشیده و استغفار کرده است. وی در بین سالهای ۵۵۲تا ۵۶۹ هجری قمری در شهر سمرقند درگذشت. از دیوان او نسخ متعدد در دست است. نسخه ای نیز از دیوان وی به سال ۱۳۳۸ خورشیدی در تهران به طبع رسیده است.