آثار البلاد و اخبار العباد

آثار البلاد و اخبار العباد کتابی است از زکریا بن محمد بن محمود قزوینی (۶۰۵ تا ۶۸۲ ه.ق.) در اصل به زبان عربی و در سال ۶۷۴ ه.ق. به رشته نگارش درآمده‌است.
کتاب به طور کلی در مورد جغرافیای جهان و از مهم‌ترین کتاب‌ها در زمان نگارش خود بوده‌است. سه مقدمه دربارهٔ نیاز به پدید آمدن شهرها و تاثیر شهرها در ساکنان آنها و اقلیم‌های زمین دارد و پس از آن هفت فصل دربارهٔ هفت اقلیم. این کتاب علی‌رغم وجود برخی اطلاعات غلط، دارای اطلاعات بی نظیری نیز هست که به ندرت در منابع دیگر یافت می‌گردد.
کتاب «آثار البلاد و اخبار العباد» در اصل به عربی تالیف شده است. این کتاب ابتدا در دوره محمد شاه یا ناصرالدین شاه توسط یکی از برادران محمد شاه به نام جهانگیر میرزا (پسر سوم عباس میرزا که بعدها به دستور محمد شاه قاجار کور شد) به فارسی برگردانده شد و به دلخواه مترجم مطالبی از آن کاسته و یا به آن افزوده گردید و بعدها در دوره معاصر به قلم میرهاشم محدث مجدداً تصحیح و تکمیل شد. این کتاب از کتب مرجع در خصوص جغرافیای انسانی و طبیعی ۷۰۰ سال قبل دنیای شناخته شده محسوب می‌گردد.