جواهر الاخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال  ۹۸۴  ه.ق

م‍ق‍دم‍ه و ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات‌: م‍ح‍س‍ن ب‍ه‍رام‌ن‍ژاد

«جواهر الاخبار»، اثر بوداق منشی قزوینی، تاریخ عمومی است که رویدادهای مختصر عالم و ایران از ابتدای آفرینش تا زمان مولف را بیان می‏کند. کتاب به زبان فارسی بوده و در سال  ۹۸۴ ق به نگارش رسیده است و محسن بهرام نژاد، بخشی از آن که مربوط به تاریخ ایران می‏باشد را در سال  ۱۳۷۵ ش با عنوان «جواهر الاخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال  ۹۸۴ ق» گردآوری و تصحیح کرده است. انگیزه مولف، آرزو و ذوق او در نگارش تاریخ بوده است. آنچه باعث اهمیت کتاب گردیده، آن است که مطالب، تنها شرح حوادث و رویدادهای تاریخی نیست، بلکه مولف تا اندازهای مسائل اجتماعی و اقتصادی زمان خود را توصیف نموده است.
ساختار : اصل کتاب، در یک دیباچه، دو مقدمه و یک خاتمه ارائه شده؛ ولی کتاب حاضر که با مقدمه مصحح آغاز شده، در بردارنده قسمت چهارم از مقدمه دوم و خاتمه است که شامل حوادث تاریخی ایران در روزگار دو سلسله قراقویونلو و آق قویونلو و همچنین بیان ظهور و بسط قدرت سلسله صفویه تا آغاز سلطنت شاه اسماعیل دوم می‏باشد.
قسمت چهارم، در دو فصل ارائه گردیده است. مولف شرح آفرینش عالم و آدم و وقایع روزگار سلاطین پیش و پس از اسلام را به اختصار آورده، اما رویدادهای زمان خود را که معاصر با عهد صفوی است با تفصیل بیشتری بیان کرده است. سبک نگارش، به پیروی از سنت ادبی رایج در عهد صفوی صورت گرفته است به گونه‏ای که آرایش عبارات با کلمات مصنوع، ذکر القاب، عناوین، تعارفات بسیار و استفاده از آیات، احادیث، روایات، حکایات و اشعار از ویژگی‏های کتاب است.