تاریخ و تمدن بین النهرین - جلد ۱: تاریخ سیاسی

از پیشگفتار:
منابع اطلاعاتی ما از فرهنگ و تمدن بین النهرین، که در جلگه های دجله و فرات شکوفا شد در دورانهای پیش از پیدایش خط منحصراً بر گزارشهای باستان شناختی و در دورانهای تاریخی به طور عمده بر مدارک کتبی، شامل سنگ نبشته ها و گل نبشته ها و آثار یادمانی استوار است. فراهم آمدن این اطلاعات را مدیون کوششهای ایثارگرانه صدها محقق و مستشرق و باستان شناسی هستیم که در طول ۱۵۰ سال گذشته، سالیان درازی از عمر خویش را در بیابانهای خشک و بی آب و گرمای طاقت فرسای تابستانهای خاورمیانه و بیشتر عراق صرف مطالعه آثار و بقایای فرهنگها و تمدنهای باستانی کرده اند؛ محققانی همچون بوتا کنسول فرانسه در موصل، که نخستین حفریات منظم و نظام یافته باستان شناختی را در آشکار ساختن بقایای امپراتوری آشوریان باستان آغاز کرد. افزون بر ۱۵۰ سال پیش بود که مطالعات این محقق در ۱۸۴۲ به کشف خورس آباد یا دور-شرّوکین منجر شد که سارگون دوم پادشاه آشوری آن را در سالهای پایانی قرن هشتم ق.م بنا کرده بود. هنری لایارد انگلیسی مدت زمان کوتاهی پس از آن (۱۸۴۵) در نمرود اقدام به حفاری کرد و طی دو سال کار در آن محل، توانست بقایای کاخهای آشور ناصر پال دوم و شلمانزر سوم را کشف کند و پس از آن مطالعات رها شده بوتا را پی بگیرد و موفق به کشف کتابخانه عظیم آشوربانیپال در ویرانه های شهر نینوای باستان شود...