آئین نگارش تاریخ

.
فصل اول، کلیات ، به شرح الفاظ واصطلاحات و مبانی و اصولی پرداخته است که به اسلوب تحقیق تاریخی تعلق دارند. فصل دوم، انتقاد تاریخی ، مطالب مربوط به کاربرد قواعد سنجش صحت و سقم و قوت و ضعف اخبار و اسناد و تعدیل و ترجیح آنها را مطرح می سازد. در فصل سوم ، تدوین تاریخ ، جهات افتراق مواد تاریخی و مواد علوم تجربی نشان داده می شود. و اما فصل چهارم، ساختمان تاریخ ، به چیدمان وقایع تاریخی در زمان و مکان خود اختصاص دارد و مولف در این فصل مورخ را به ایجاز و مختصر گویی و در عین حال دقت در نگارش تاریخ دعوت می کند. در نهایت در فصل آخر، موثرات تاریخی ، نخست به مساله بینش الهی اشاره می کند و در ادامه اسباب حوادث تاریخی را به امور مادی و معنوی و پاره ای قوانین تقسیم کرده و کتاب خود را پایان می دهد.
کتاب حاضر در نگاه اول کم حجم و فشرده می نماید اما به قول استاد احمد سمیعی پر مطلب و جامع الاطراف است و به قولی دیگر قلیل الحجم ولی کثیر الغنم می باشد. کتاب مزبور نخستین تالیفی است که در سال 1316 در این رشته صورت پذیرفته است و پس از بیش از هفتاد سال به نظر، همچنان منحصر به فرد می باشد و به قول عبدالکریم جربزه دار ناشر اثر: « ... و با اینکه هفتاد وپنج سال از زمان نگارش آن می گذرد هنوز که هنوز است جامع ترین، کامل ترین و در عین حال موجزترین تالیف است در نوع خود و در آن بدایع و ظرایفی آمده است که نه تنها برای آن روزگار بلکه برای امروزه روز هم تازگی دارد..."