شعرهای گیلکی افراشته

کتابیست: شعرهای گیلکی محمد علی راد بازقلعه ای – افراشته- توسط محمود پاینده لنگرودی گردآوری شده و به فارسی بازگردانده شده است. این مجموعه ۲۰ عنوان شعر گیلکی را شامل می شود که شاعر عمده آنها را در حدود سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۸ سروده است.
شعرهای گیلکی افراشته از زبانی روان و ساده بهره مندند. این مجموعه به همراه یک مقدمه در ۲۹۷ صفحه و توسط انتشارات گیلکان برای نخستین بار در زمستان ۱۳۷۴ منتشر شد.
آنچه در پی می اید بخشی از مقدمه محمود پاینده لنگرودی بر این مجموعه شعر زیبا و دل انگیز است که آشنایی بیشتر با شاعر و احوالات وی را در پی خواهد داشت:
«محمد علی راد بازقلعه ای – افراشته – فرزند حاج شیخ جواد مجتهد بازقلعه ای به سال ۱۲۸۷ خورشیدی در روستای بازقلعه رشت به دنیا آمد. او از پیشگامان شعرگیلکی و از نامداران شعرساده و روان فارسی و از بزرگان طنز اجتماعی است.
این گیله مرد صاحب درد سرفراز، شاعری را نخست با گیلکی آغاز کرد و دریچه های تازه تری را به چشم اندازهای دلنواز شعر و ادب گیلان باز کرد. و به همه شاعران عاشق و عاشقان سرسبزی گیلان و آرزومندان بهروزی و سرفرازی ایران، شیوه مهرپروری و نوآوری و گیلکی سرایی آموخت. افراشته شاعر مردم پوینده و دردمند روزگار ما، و شعر اوبیان آرزوها و زبان گویای انسانهای بی زبان زمان ماست . دست مایه شعر گیلکی او، مثلها و اصطلاحات و باورداشت ها و زبانزدهای مردم کوچه و بازار شهرها و روستاهای گیلان است و زبان شعرهای روان او آنقدر با زبان مردم جوش خورده است که بسیاری از گفته هایش؛ ضربالمثل و زبانزد خاص و عام شده است.
افراشته شعرهای گیلکی این مجموعه بین سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۸ پیش از پیوستگی های سیاسی سروده و به نام “راد بازقلعه” ای در ضمیمه روزنامه های آن روزگار رشت، با تیراژ دست کم سه هزار نسخه انتشار داده است. این رقم تیراژ در مقایسه با روزگار ما نشان دهنده اقبال مردم ساده و مهربان گیلان از شعرهای دلنشین و دل انگیز اوست.
افراشته کاروان سالار و راهگشای شعر گیلکی و پیشگام همه شاعران پوینده گیلان است و جای پای او در فراز و فرود راه ناهموار ادبیات گیلک پیشاپیش همه گیلکی سرایان پیداست»

شعرهای افراشته سلیس و زیبا و دلنشین بود. جایی که میگفت: بشکنی ای قلم ای دست اگر پیچی از خدمت محرومان سر. بعید است در تاریخ مطبوعات ایران روزنامه ای مانند چلنگر منتشر شود.