تشیع
امتیاز دهید
نویسنده:
هاینس هالم
مترجم:
محمد تقی اکبری
امتیاز دهید
كتاب تشيع اثر هاينس هالم از ورود آثار مستشرقان غربي در باب تشيع است كه با ديدگاهي عمومي درباره تاريخ تشيع و با نگرشي بيطرفانه به منظور شناخت هويت تاريخي شیعه به عنوان يك مكتب پوياي سياسي در اسلام نگاشته شده است. مؤلف معتقد است كه اين مكتب با داشتن پوياي خاص سياسي درعرصه مسائل اجتماعي، اقتصادي ملل مسلمان جذابيت ويژه‌اي براي حل كشمكش‌هاي اجتماعي ارائه مي‌كند.
برداشت مؤلف از تشيع و گستره تحقيق او تشيع به مفهوم عام آن بوده است. بنابراين ضمن بررسي علل و عوامل و خاستگاه انديشه شيعي در اسلام به بررسي سير روند‌ها، جريانها و گرايشها و نگرش‌هاي مختلف فرق شيعه پرداخته است و جريانهاي مختلف و فرقي را كه در فرآيند تحولات تاريخي به حمايت از علما و يا يكي از رهبران و شيوخ شيعه پرداخته‌اند ياد نموده است، علل شكلگيري جنبشهاو جریانها و فرق شيعه را در اشكال مختلف آن اعم از فرق عالي، تشيع سياسي و تشیع امامی و اثني عشري، تشيع اسماعيلي و زیدیرا به عنوان مهمترين جريانهاي فكري شيعه مورد توجه قرار داده است و به تحليل و بيان آراء يا عقايد و افكار آنان نشسته است.
ساختار كتاب تشيع هالم در پنج قسمت طراحي گرديده است:
بخش اول: در بخش اول مولف به بررسی وجه تسميه، تعريف تشيع و پيشنیه ادبيات وتحقيقات شیعهشناسی پرداخته است. بررسی جامعه اسلامي پس از رحلت پيامبر، خلافت اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب (ع) كنارهگيري امام حسن، شهادت امام حسين، ظهور تشيع چهار امامي (كيساني)، قيام زيد بن علي و پيدايش زیدیه و ظهور هاشمیه و جنبش عبدالله بن معاویه و انقلاب عباسيان از مباحث اين بخش است كه آن را تحت عنوان منشاء تشيع مورد بحث و بررسی قرار داده است.
بخش دوم: از كتاب تشيع هالم به اقدامات امام جعفر صادق(ع) و چگونگی آغاز و پيدايش اندیشهی تشيع اماميه ياد مي‌كند و سپس به بررسی حیات امام هفتم تشیع موسي كاظم و ظهور واقفيه پرداخته و سپس ائمه اماميه را كه تحت نظارت و حفاظت عباسيان بوده‌اند را بررسي نموده، مسأله غیبت، ادبيات آغازين اماميه، شگل گيري و تکامل مذهب دوازده امامي شيعه در پناه آل بويه، ظهور مكتب بغداد و اصول فقه، سلطنت سلجوقيان و واكنش سنيان، تشيع در دوره مغول، ظهور مکتب حله، نهضتهاي مهدوي و موعودگرا و جريانهاي افراطي، مكتب عرفاني اصفهان و ظهور دولت صفويه، پيروزي مكتب اصولي و تشيع در عهد قاجار و نقش علما و روحانيت شيعه در عهد قاجار و پهلوي، ظهور انقلاب اسلامي و تاسیس حکومت جمهوري اسلامي ايران به عنوانانقلابی برآمده از اندیشیه تشيع و وضعیت تشیع در لبنان و در كشورهاي حاشیهی خليج فارس، هند و پاكستان از جمله اين مطالب است. پايان بخش مباحث اين بخش ويژگيهاي عبادي و شرعي شيعه دوازده امامي است.
بخش سوم: از كتاب تشيع به بررسي ظهور انديشه‌هاي غالي و چگونگي ظهور و بروز اين گونه انديشه‌ها پرداخته است، ابتدا جريان غلو كوفي را بررسي نموده و سپس جريانهاي غلاه اهل حق و نصیريه را مورد توجه قرار داده است.
بخش چهارم: در كتاب هالم به تشيع هفت امامي و اسماعيليه اختصاص دارد، تعريف اسماعيليه از ديدگاه دروني و از نگاه ديگران، مساله انتساب امامان اسماعيلی به اسماعیل بن جعفر صادق(ع) و دعوه محق اسماعيليه، انشعابات اسماعيليه و ظهور قرمطيان و فاطميان و تأسيس سلسله خلافت فاطمي در مصر، حلول انديشه‌هاي نو افلاطوني و پذيرش آيين نو افلاطوني در ميان شيعيان اسماعيلي ظهور جريان دروزيان، طيبيان و مستعلويه و بره‌ها و بررسي وضعيت این جریانها تا به امروز در مباحث اين بخش است.
بخش پنجم: بخش پاياني کتاب به تشیع زیدی و زیدیه اختصاص داده شده بطور اختصار به ظهور اين فرقه پرداخته وبرخي از انديشه‌هاي جريان زيديه را بررسي نموده است.
بیشتر
برداشت مؤلف از تشيع و گستره تحقيق او تشيع به مفهوم عام آن بوده است. بنابراين ضمن بررسي علل و عوامل و خاستگاه انديشه شيعي در اسلام به بررسي سير روند‌ها، جريانها و گرايشها و نگرش‌هاي مختلف فرق شيعه پرداخته است و جريانهاي مختلف و فرقي را كه در فرآيند تحولات تاريخي به حمايت از علما و يا يكي از رهبران و شيوخ شيعه پرداخته‌اند ياد نموده است، علل شكلگيري جنبشهاو جریانها و فرق شيعه را در اشكال مختلف آن اعم از فرق عالي، تشيع سياسي و تشیع امامی و اثني عشري، تشيع اسماعيلي و زیدیرا به عنوان مهمترين جريانهاي فكري شيعه مورد توجه قرار داده است و به تحليل و بيان آراء يا عقايد و افكار آنان نشسته است.
ساختار كتاب تشيع هالم در پنج قسمت طراحي گرديده است:
بخش اول: در بخش اول مولف به بررسی وجه تسميه، تعريف تشيع و پيشنیه ادبيات وتحقيقات شیعهشناسی پرداخته است. بررسی جامعه اسلامي پس از رحلت پيامبر، خلافت اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب (ع) كنارهگيري امام حسن، شهادت امام حسين، ظهور تشيع چهار امامي (كيساني)، قيام زيد بن علي و پيدايش زیدیه و ظهور هاشمیه و جنبش عبدالله بن معاویه و انقلاب عباسيان از مباحث اين بخش است كه آن را تحت عنوان منشاء تشيع مورد بحث و بررسی قرار داده است.
بخش دوم: از كتاب تشيع هالم به اقدامات امام جعفر صادق(ع) و چگونگی آغاز و پيدايش اندیشهی تشيع اماميه ياد مي‌كند و سپس به بررسی حیات امام هفتم تشیع موسي كاظم و ظهور واقفيه پرداخته و سپس ائمه اماميه را كه تحت نظارت و حفاظت عباسيان بوده‌اند را بررسي نموده، مسأله غیبت، ادبيات آغازين اماميه، شگل گيري و تکامل مذهب دوازده امامي شيعه در پناه آل بويه، ظهور مكتب بغداد و اصول فقه، سلطنت سلجوقيان و واكنش سنيان، تشيع در دوره مغول، ظهور مکتب حله، نهضتهاي مهدوي و موعودگرا و جريانهاي افراطي، مكتب عرفاني اصفهان و ظهور دولت صفويه، پيروزي مكتب اصولي و تشيع در عهد قاجار و نقش علما و روحانيت شيعه در عهد قاجار و پهلوي، ظهور انقلاب اسلامي و تاسیس حکومت جمهوري اسلامي ايران به عنوانانقلابی برآمده از اندیشیه تشيع و وضعیت تشیع در لبنان و در كشورهاي حاشیهی خليج فارس، هند و پاكستان از جمله اين مطالب است. پايان بخش مباحث اين بخش ويژگيهاي عبادي و شرعي شيعه دوازده امامي است.
بخش سوم: از كتاب تشيع به بررسي ظهور انديشه‌هاي غالي و چگونگي ظهور و بروز اين گونه انديشه‌ها پرداخته است، ابتدا جريان غلو كوفي را بررسي نموده و سپس جريانهاي غلاه اهل حق و نصیريه را مورد توجه قرار داده است.
بخش چهارم: در كتاب هالم به تشيع هفت امامي و اسماعيليه اختصاص دارد، تعريف اسماعيليه از ديدگاه دروني و از نگاه ديگران، مساله انتساب امامان اسماعيلی به اسماعیل بن جعفر صادق(ع) و دعوه محق اسماعيليه، انشعابات اسماعيليه و ظهور قرمطيان و فاطميان و تأسيس سلسله خلافت فاطمي در مصر، حلول انديشه‌هاي نو افلاطوني و پذيرش آيين نو افلاطوني در ميان شيعيان اسماعيلي ظهور جريان دروزيان، طيبيان و مستعلويه و بره‌ها و بررسي وضعيت این جریانها تا به امروز در مباحث اين بخش است.
بخش پنجم: بخش پاياني کتاب به تشیع زیدی و زیدیه اختصاص داده شده بطور اختصار به ظهور اين فرقه پرداخته وبرخي از انديشه‌هاي جريان زيديه را بررسي نموده است.
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی تشیع