سفرنامه رابی بنیامین تودولایی

از م‍ت‍ن‌ آل‍م‍ان‍ی‌ : گ‍رون‍ه‍وت‌ و م‍ارک‍وس‌ آدل‍ر
وی‍راس‍ت‍ار ن‍اص‍ر پ‍ورپ‍ی‍رار و م‍ق‍اب‍ل‍ه‌ ب‍ا ت‍رج‍م‍ه‌ ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی‌ آش‍ر

این کتاب سندی از پراکندگی قوم یهود در جهان در زمان سفرهای نویسنده در قرن ششم هجری می باشد.

این سفرنامه, مجموعه‌ای است از روایات مردی به نام 'رابی بنیامین', پسر یوهان, اهل 'تودلا 'واقع در اسپانیا .او تمام اتفاقاتی که دیده یا شنیده, همه را یادداشت و سپس در سفرنامه‌اش ذکر کرده است .او ضمن سفر طولانی‌اش, به ایران نیز پا نهاده است .او پس از ترک بصره به خوزستان می‌رود .از بصره به شهر سامرا و از سامرا به رودبار و از آن دیار به نهاوند سفر نمود . به نظر می‌رسد که اقامت او در اصفهان مدتی طول کشیده باشد, زیرا می‌توان گفت که او از اصفهان برای گردش به شیراز, خیوه و سمرقند رفته است' .رابی بنیامین 'در مسیر سفرش برخی سرزمین‌ها مانند طبس, قزوین و نیشابور را به چشم ندید, بلکه اطلاعات مربوط به این شهرها را از زبان دیگران شنیده است . اصل کتاب به عبری است اما مترجم آن را از روی متن آلمانی ترجمه کرده است