آزادی یا مرگ

✔️ آزادی یا مرگ کتابی است نوشته نیکوس کازانتزاکیس که یکی از آثار مهم ادبیات معاصر یونان محسوب می‌شود. کتاب به ماجرای مبارزهٔ پهلوان میکلس، پهلوان یونانی اهل جزیرهٔ کرت با دولت عثمانی که در آن زمان هنوز حاکم بخشی از اروپا و من‌جمله یونان بود می‌پردازد. عمده ماجراهای کتاب در شورش سال ۱۸۸۹ جزیرهٔ کرت علیه عثمانی رخ می‌دهد. کازانتزاکیس برای شخصیت میکلس از پدر خود الهام گرفته‌است. نویسنده در نوشتن این اثر از فرهنگ عامهٔ مردم کرت و اصطلاحات روزمرهٔ ایشان هم فراوان استفاده کرده‌است. او در این کتاب به مفهوم آزادی پرداخته و در کنار تعریف دوباره آن، دنیایی پر از مهر و کینه، پر از نور و آتش و پر از شجاعت خلق کرده است.
ما در اولین و آخرین صحنه رمان آزادی یا مرگ همراه قهرمان داستان، یعنی پهلوان میکلس، هستیم. پهلوانان این رمان دلیر و بی‌باک هستند و از صفات راستی، مردانگی، از خود گذشتگی و لوطی‌گری برخوردارند که به قول مترجم بی‌شباهت به عیاران قدیم خودمان نیستند. پهلوان میکلس نیز فردی آزاده و غول‌پیکر بود. در مغازه سرش به سقف می‌رسید و به هنگام عبور از در چهارچوب آن را پر می‌کرد. با وجود قدرت باورنکردنی‌ای که داشت همچنان ناراضی بود و از خدا گله داشت که چرا جسم او و مردمان کرت را از فولاد نساخته است. پهلوان میکلس آرام و قرار ندارد. تقریبا هیچ‌چیز جوابگوی عطش درونی او نیست. قبلا هر شش ماه یک بار مهمانی‌های خاصی با دوستانش برپا می‌کرد و آرام می‌گرفت اما این روزها دیگر هیچ‌چیز او را راضی نمی‌کند. به طور مشخص پهلوان هم مانند همه مردم کرت یک چیز می‌خواهد و آن دیدن آزادی کرت است. هر اتفاقی هم رخ بدهد همه تعبیرها به سمت همین موضوع آزادی است.