یک داستان نفرت انگیز

کتاب «یک داستان نفرت‌انگیز» اثر فئودور داستایوفسکی نخستین بار در سال ۱۸۶۲ منتشر شد که در انگلیسی با نام‌هایی چون A Nasty Story یا An Unpleasant Predicament ترجمه شده است. این اثر داستانی کوتاه اما پرمعناست که جنبه‌ای طنزآلود و انتقادی از جامعه روسیه قرن نوزدهم را به نمایش می‌گذارد.
روایت حول شخصیت ایوان ایلیچ پرالنیکوف، یکی از مقامات عالی‌رتبه و فردی متکبر و خودشیفته، می‌چرخد. او تصور می‌کند می‌تواند با رفتاری پر از «انسان‌دوستی» و «مساوات» نشان دهد که به طبقات پایین‌تر جامعه نزدیک است. برای اثبات این دیدگاه، به‌طور ناگهانی تصمیم می‌گیرد در مراسم عروسی یکی از زیردستانش حاضر شود، اما حضور او در این جشن کوچک و صمیمی به جای ایجاد صمیمیت و نزدیکی، به هرج‌ومرج، تحقیر و تنش تبدیل می‌شود.
طنز تلخ داستان در همین تضاد آشکار است؛ جایی که نیت نمایشی او برای برابری‌طلبی در عمل، پوچی و ریاکاری اشراف و مقامات را برملا می‌سازد. داستایوفسکی در این داستان، با نگاهی تند و طعنه‌آمیز، تناقض‌های جامعه روسیه، شکاف میان طبقات اجتماعی، و خودفریبی کسانی را که ادعای اخلاق و انسان‌دوستی دارند، به تصویر می‌کشد.
«یک داستان نفرت‌انگیز» هرچند نسبت به رمان‌های بزرگ داستایوفسکی مثل «جنایت و مکافات» یا «برادران کارامازوف» کوتاه‌تر و کم‌حجم‌تر است، اما از نظر روان‌شناسی شخصیت‌ها، رگه‌های طنز تلخ و نگاه نقادانه اجتماعی همان عمق و پیچیدگی آثار مهم او را دارد و به همین دلیل جایگاهی ویژه در مجموعه داستان‌های او پیدا کرده است.